نحوه کاهش سرمایه شرکت ها

کاهش سرمایه سرمایه شرکت ها چگونه است؟ چرا شرکت ها کاهش سرمایه می کنند؟ در چه مواقعی لازم است که سرمایه شرکت کاهش داده شود؟ انواع کاهش سرمایه شرکت ها؟ فرق کاهش سرمایه با افزایش سرمایه شرکت ها در چیست؟

هم چنان که سرمایه ممکن است اضافه شود گاهی اتفاق می‌افتد که کاهش پیدا می‌کند. کاهش سرمایه شرکت به دو صورت انجام می‌شود:

کاهش اختیاری سرمایه شرکت

در مواردی که شرکت به زودی موفق به انجام منظور خود نمی‌شود. و بیش از مبلغ مورد احتیاج سرمایه در اختیار دارد، می‌تواند قسمتی از سرمایه خود را کاهش داده و به شرکاء مسترد دارد.

کاهش سرمایه شرکت از اختیارات کدام مجمع می باشد؟

طبق ماده ۱۸۹ اصلاحی مجمع عمومی فوق العاده شرکت می‌تواند به پیشنهاد هیات مدیره در مورد کاهش سرمایه به طور اختیاری اتخاذ تصمیم کند، مشروط بر اینکه در اثر کاهش به تساوی حقوق سهام لطمه‌ای وارد نشود. و سرمایه شرکت از حداقل مبلغ مقرر که 100 هزار تومان است کمتر نشود. یعنی در شرکت‌های سهامی عام از پنج میلیون ریال و در شرکت‌های سهامی خاص از یک میلیون ریال کمتر نباشد.

کاهش سرمایه چگونه انجام می شود؟

پیشنهاد هیات مدیره راجع به کاهش سرمایه باید حداقل ۴۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی فوق العاده به بازرسان تسلیم شود.
این پیشنهاد باید با توجیه لزوم کاهش سرمایه و شامل گزارشی درباره امور شرکت از بدو سال مالی که مجمع عمومی عادی ترازنامه قبل از آن تصویب نموده همراه باشد
بازرسان شرکت باید پس از دریافت پیشنهاد هیات مدیره نظر خود را به مجمع عمومی فوق العاده گزارش دهد.
تصمیم مجمع عمومی دایر بر کاهش سرمایه باید حداکثر ظرف یکماه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی‌های مربوطه به شرکت در ان نشر می‌شود آگهی گردد.
در این صورت هریک از طلبکاران که منشاء طلب آن‌ها قبل از نشر آگهی فوق باشد. می‌توانند ظرف 2 ماه از تاریخ نشر آخرین آگهی اعتراض خود را نسبت به کاهش سرمایه شرکت به دادگاه مربوطه تقدیم نمایند.
در صورتیکه به نظر دادگاه اعتراض وارد تشخیص داده شود، شرکت جهت تامین طلب معترض وثیقه‌ای که به نظر دادگاه کافی باشد نسپارد. در اینصورت دین حال شده و دادگاه حکم به پرداخت آن می‌کند.
تا مدت 2 ماه از تاریخ انتشار آگهی و همچنین در صورت بودن معترض قبل از خاتمه اجرای حکم قطعی دادگاه کاهش سرمایه ممنوع است.

جهت کسب اطلاعات در مورد انواع تغییرات شرکت ها به مقاله تغییرات سرمایه شرکت ها مراجعه نمایید.

کاهش سرمایه به یکی از دو طریق صورت می گیرد:

کاهش تعداد سهام که در اینصورت بعضی از شرکاء قیمت اسمی سهم خود را دریافت و با رضایت از شرکت خارج می‌شوند.
کاهش مبلغ اسمی سهام مثلا سهام 10 هزار ریالی به 5 هزار ریال تنزل و مازاد آن به صاحبان سهام مسترد می‌شود.

باید متوجه بود که خرید سهام شرکت توسط‌‌ همان شرکت ممنوع است. زیرا در این صورت سرمایه شرکت تقلیل پیدا می‌کند بدون اینکه کاهش سرمایه آگهی شود.

کاهش اجباری سرمایه شرکت

اگر تقلیل سرمایه در اثر برداشت نباشد. بلکه زیان‌های وارده به قدری باشد. که نصف سرمایه شرکت از میان برود. در این صورت قانون هیات مدیره شرکت را موظف نموده که مجمع عمومی را دعوت نمایند. تا نسبت به بقاء یا انحلال شرکت تصمیم بگیرند. البته مجمع عمومی تصمیم به انتشار سهام جدید و یا کاهش سرمایه و یا انحلال شرکت خواهد گرفت. این تصمیم را در هر حال مدیران شرکت مطابق مقررات قانون به اطلاع مرجع ثبت شرکت‌ها خواهند رسانید. هرگاه مجمع عمومی فوق العاده رأی به انحلال شرکت ندهد باید در‌‌ همان جلسه با رعایت مقرراتی که برای ثبت شرکت لازم است سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهند. مشروط بر اینکه از میزان حداقلی که برای شرکت‌های سهامی تعیین شده کمتر نباشد.