انواع ثبت شرکت در ایران
قانونگذار در ماده 20 قانون تجارت انواع ثبت شرکت های تجاری را به هفت دسته تقسیم کرده است: 1- شرکت سهامی 2- شرکت با مسئولیت محدود 3- شرکت همبستگی 4- شرکت غیر سهامی 5- شرکت سهامی 6- نسبی. شرکت 7- شرکت تعاونی تولید و مصرف.
تعریف شرکت تجاری چیست؟
طبق قانون مدنی ایران، شرکت تجاری به معنای جمع آوری حقوق چند مالکین در یک چیز به صورت تقسیم شده است، اما از نظر قانون تجارت، شرکت عقدی است که به موجب آن شرکا در سود سرمایه شریک می شوند.
در حقوق ایران، شرکت را می توان این گونه تعریف کرد: شرکت شخصیت حقوقی است که به موجب قانون خاص و حسب مورد بر اساس قانون تجارت یا حقوق خصوصی تشکیل شده است.
شرکت های بازرگانی چیست؟
شرکت بازرگانی سازمانی است که بین دو یا چند نفر که هر کدام به صورت پول، کالا یا کار با هم شریک می شوند تشکیل می شود. تا عملیات بازرگانی را انجام دهد. سود و زیان حاصل از آن را بین آنها تقسیم کند.
تفاوت شرکت تجاری و شرکت بازرگانی
شرکت های تجاری در بازار عموما دارای شخصیت حقوقی هستند. در حالی که شرکت های مدنی یا تجاری عموماً شخصیت حقوقی ندارند. نظر اکثریت اعضا در شرکت های تجاری بسیار حائز اهمیت است، از طرفی در شرکت مدنی تصمیمات بر اساس تایید کلیه شرکا اتخاذ خواهد شد.
انواع شرکت ها به زبان ساده
در یک تقسیم بندی کلی، شرکت ها به دو گروه شرکت های تجاری و شرکت های مدنی تقسیم می شوند. شرکت سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت تناسبی و شرکت تعاونی تولید و مصرف.
انواع ثبت شرکت و مراحل ثبت شرکت در ایران
هریک از شرکتها مراحل خاص مربوط به خود را دارند. در ادامه با مراحل ثبت شرکت هر یک بیشتر آشنا میشوید:
شرکت سهامی:
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم می شود. مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها می باشد. در شرکت سهامی تعداد شرکا نباید کمتر از سه نفر باشد. شرکت سهامی خود به دو نوع تقسیم می شود:
نوع اول: شرکت هایی که موسسین آنها بخشی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام آن به عموم تامین می کنند. به این شرکت ها شرکت های دولتی می گویند. به عبارت دیگر، شرکت سهامی عام شرکتی است که حداقل 51 درصد سهام آن از طریق بورس اوراق بهادار به عموم واگذار شده باشد. شرکت های سهامی عام تنها شرکت های پذیرفته شده در بورس هستند.
نوع دوم: شرکتهایی که سرمایه کامل آنها در زمان تأسیس منحصراً توسط مؤسسین تأمین شده است. به این شرکت ها شرکت سهامی خاص می گویند.
ویژگی های شرکت سهامی خاص
این نوع شرکت دارای مزایا و قوانین خاصی است که در ادامه به آنها می پردازیم:
1- سرمایه به سهام تقسیم می شود؛
2- مسئولیت محدود سهامداران؛
3- تأمین سرمایه توسط مؤسسین؛
4- مدیریت شرکت؛
5- مزایا و معایب شرکت سهامی.
مزایای ثبت شرکت سهامی خاص
حفاظت از دارایی های شخصی؛
انعطاف در مدیریت؛
مالیات های ساده تر؛
معایب ثبت شرکت سهامی خاص
کمبود نقدینگی
چالش در ارزیابی؛
مسائل حاکمیتی و مدیریتی؛
مسئولیت شخصی
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت سهامی خاص عبارتند از:
- فرم درخواست ثبت شرکت؛
- نام شرکت را انتخاب کنید؛
- مدارک هویتی موسسین.
- دو نسخه امضا شده از اساسنامه شرکت؛
- دو برگه امضا شده از آگهی شرکت؛
- دو نسخه امضا شده از اظهارنامه شرکت؛
- دو نسخه امضا شده از صورتجلسات هیات مدیره و مجمع عمومی موسسین شرکت؛
- گواهی بانکی
شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود نیز حداقل از دو شریک تشکیل شده است ولی در آن بر خلاف شرکتهای تضامنی و نسبی مسئولیت شرکا در قبال طلبکاران شرکت محدود به سهم آنها در شرکت است. در مثال مذکور، چنانچه دارایی شرکت با مسئولیت محدود 900 هزار ریال باشد و برای پرداخت مطالبات بستانکاران کافی نباشد، بستانکاران نسبت به مابقی مطالبات شرکا حقی نخواهند داشت. 300 هزار ریال دیگر
ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود
ویژگی های اصلی شرکت با مسئولیت محدود به شرح زیر است:
الف : مسئولیت محدود؛
ب : ساختار ساده؛
ج : انعطاف پذیری؛
د : ثبت نام آسان؛
ذ : حفاظت از دارایی های شخصی؛
ر : مالیات های ساده تر؛
ه : مزایا و معایب شرکت با مسئولیت محدود
مزایای شرکت با مسئولیت محدود:
ریسک مالی محدود؛
انعطاف در مدیریت؛
بدون نیاز به حداقل سرمایه
معایب شرکت با مسئولیت محدود:
دسترسی محدود به منابع مالی؛
محدودیت در نقل و انتقال سهام شرکت؛
محدودیت در تعهدات؛
محدودیت در فعالیت ها؛
شرکت تضامنی:
تضامنی شرکتی است که برای فعالیت بین دو یا چند نفر ایجاد می شود در صورتی که سرمایه و دارایی شرکت برای پرداخت بدهی ها و تعهدات آن کافی نباشد، شرکای مشترک مسئول هستند. از این حیث شرکا بدون توجه به سهم الشرکه باید در قبال پرداخت دیون و تعهدات شرکت مسئول تلقی شوند.
ویژگی های ثبت شرکت های تضامنی
شرکت های تضامنی که یکی از انواع شرکت های تجاری می باشند با ویژگی هایی مشخص می شوند که در اینجا به آنها اشاره می کنیم.
اولین ویژگی سرمایه گذاری مشترک، مسئولیت نامحدود شرکا است. در سرمایه گذاری های مشترک، همه شرکا در قبال بدهی های شرکت مسئولیت نامحدود دارند. در صورتی که دارایی شرکت برای بازپرداخت دیون کافی نباشد، شرکا مسئول بازپرداخت بدهی هستند.
شرکت مختلط غیر سهامی
شرکتی که بین یک یا چند شریک تضمینی و یک یا چند شریک با مسئولیت محدود تشکیل شده است. در صورتی که دارایی و سرمایه شرکت برای بازپرداخت بدهی های شرکت کافی نباشد شریک تضامنی علاوه بر دارایی، مسئول کلیه بدهی های ناشی از آن است. شریک با مسئولیت محدود نسبت به میزان سرمایه ای که دارد مسئول است. سرمایه گذاری کرد یا باید در شرکت سرمایه گذاری کرد.
شرکت سهامی مختلط
شرکتی که بین یک یا چند شریک ضامن و تعدادی از شرکای مالکیت تشکیل شده است. شریک وثیقه کسی است که سرمایه او به صورت سهام نباشد و شرکای حقوقی کسانی هستند که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات سهام باشد. مسئولیت شرکای وثیقه نسبت به بدهی های مازاد بر دارایی شرکت است و می تواند در مورد کلیه دیون مازاد بر آن اعمال شود، در حالی که مسئولیت شرکای دارایی فقط نسبت به میزان سرمایه ای است که در مشارکت دارند.
شرکت نسبی:
شرکتی است که مانند شرکت سهامی اداره و تشکیل می شود، با این تفاوت که مسئولیت شرکا در قبال بدهی مازاد بر دارایی شرکت به میزان سرمایه ای که در شرکت سرمایه گذاری کرده اند محاسبه می شود. یا باید روی آن سرمایه گذاری کرد. رابطه بین مدیران یک شرکت و شرکای یک شرکت مشابه رابطه بین یک وکیل و یک موکل است.
ویژگی های مقایسه ای شرکت
ویژگی های اصلی یک شرکت نسبی عبارتند از:
تعداد شرکا
نام شرکت؛
دارایی، مالیه، سرمایه گذاری؛
تعهدات شرکا؛
شخصیت حقوقی؛
مزایا و معایب نسبی شرکت
مزایای شرکت نسبی:
سادگی و سهولت ثبت و مدیریت؛
عدم نیاز به سرمایه اولیه زیاد؛
بدون نیاز به تجربه خاصی؛
مدیریت مستقیم امور توسط شرکا؛
انعطاف پذیری در ساختار و عملکرد.
معایب شرکت نسبی:
مسئولیت تضامنی و نامحدود شرکا؛
امکان انتقال مالکیت سهام شرکت وجود ندارد.
عدم امکان افزایش سرمایه با انتشار سهام جدید.
محدودیت در جذب سرمایه گذار؛
شرکت های تعاونی:
شرکت های تعاونی از نظر موضوع و اهداف فعالیت به دو نوع تعاونی تولیدی و توزیعی و از نظر نحوه تشکیل شرکت تعاونی به دو نوع تعاونی دولتی و خصوصی تقسیم می شوند.
انواع ثبت شرکت در ایران
انواع ثبت شرکت تعاونی
شرکت تعاونی چیست؟ نوع تولیدی آن : شرکتی است که اعضای خود را در امور کشاورزی، دامپروری، دامپروری، ماهیگیری، ماهیگیری، صنعت، معدن، عمران شهری و روستایی، عشایر و مانند آن به کار می گیرد.
شرکت توزیع تعاونی: شرکتی است که در امور مربوط به تهیه و توزیع کالا، مسکن، خدمات و سایر نیازهای اعضا فعالیت می کند.
شرکت تعاونی عام: شرکتی است که عضویت آن برای همه آزاد است و مؤسسین یا شرکت باید سهام خود را برای تأمین بخشی از سرمایه اولیه یا افزایش سرمایه شرکت به عموم عرضه کنند.
شرکت دانش بنیان
شرکت یا مؤسسه ای خصوصی یا تعاونی است که بر اساس قانون دانش ارزیابی شده است.
قانونگذار در راستای حمایت از توسعه اقتصاد دانش بنیان و دستیابی به اهداف علمی و اقتصادی به دنبال ارائه تسهیلات مالی یا حقوقی به شرکت ها به عنوان شرکت های دانش بنیان بود. به همین ترتیب، آیین نامه ارزیابی بنگاه های دانش بنیان معیارهایی را برای شناخت یک شرکت دانش بنیان تعیین می کند و برخی از این معیارها باید رعایت شوند تا شرکت دانش بنیان محسوب شوند، مانند وجود کالا یا خدمات ارائه شده در شرکت دانش بنیان. زمینه ای از فناوری پیشرفته که یافتن آنها دشوار است، قابل تقلید هستند و نیاز به تحقیق و توسعه دارند. با این حال، وجود برخی استانداردها بسته به هر شرکت متفاوت است، اما حداقل یکی از آنها باید وجود داشته باشد. بر اساس قانون، شرکت های دانش بنیان به چهار نوع استارت آپ نوع 1 و 2 / تولیدی نوع 1 و 2 تقسیم می شوند.
آشنایی با شرکت دانشبنیان بر اساس ضوابط آییننامه ارزیابی شرکتهای دانشبنیان و توسط کارگروه ویژه ارزیابی و شناسایی شرکتهای دانشبنیان صورت میگیرد. ثبت شرکت دانش بنیان مراحل خاص خود را دارد.
انواع ثبت شرکت در ایران
مزایای انواع ثبت شرکت تجاری در ایران
هر یک از هفت نوع شرکت تجاری ویژگی های خاص خود را دارند. در زیر به بررسی ویژگی های انواع شرکت های تجاری می پردازیم. کسب و کارها از هر نوعی که باشند برای انجام کارهای حسابداری خود به نرم افزار حسابداری نیاز دارند. با در نظر گرفتن مزایای نرم افزار ابری برای شرکت ها که این روزها بسیار مشهود شده است، پیشنهاد می کنیم از نرم افزار حسابداری ابری برای سازمان خود استفاده کنید.
میزان مسئولیت شرکا در شرکتها:
در شرکت تضامنی، مسئولیت شرکا نامحدود و مطلق است. (ماده 94 قانون تجارت) همچنین در شرکت با مسئولیت محدود میزان مسئولیت شرکا نامحدود و متناسب با سهم الشرکه در کل سرمایه است. (ماده 1 لایحه اصلاح قانون تجارت)
انواع شرکت های غیردولتی یا خصوصی
انواع شرکت های تجاری یا تجاری غیردولتی (شرکت خصوصی) محسوب می شوند.
هدف اصلی شرکت های تجاری افزایش سودآوری است.
طبقه بندی شرکت های تجاری در ایران:
شرکت های انفرادی
در این شرکت ها اهمیت شخص (شخصیت شرکا) بیشتر از سرمایه است
اعتبار شرکت بستگی به اعتبار شرکا دارد.
به عبارت دیگر، شرکا در شرکت های انفرادی علاوه بر سرمایه شرکت، تعهدات شرکت را نیز از سرمایه شخصی خود تأمین می کنند.
انواع ثبت شرکت های منفرد:
شرکت مشارکتی
شرکت نسبی
شرکت های خصوصی
شرکت های سرمایه
در این شرکت ها سرمایه مهمتر از افراد است.
در شرکت های سرمایه ای، برخلاف شرکت های انفرادی، بدهی های شرکت از دارایی های شرکت پرداخت می شود.
اموال شخصی صاحبان سهام هیچ ارتباطی با تعهدات شرکت ندارد (به استثنای مواد 95 و 101 قانون تجارت و ماده 130 طرح اصلاحی قانون تجارت).
انواع ثبت شرکت سرمایه:
LLP
شرکت خصوصی محدود
یک شرکت با مسئولیت محدود
شرکت های سرمایه
شرکت های مختلط
در این شرکت ها دو نوع شریک وجود دارد:
شریک ضامن
شریک محدود
در شرکت مختلط علاوه بر دارایی شرکت، دارایی شریک ضامن نیز وثیقه طلبکاران خواهد بود.
انواع شرکت های مختلط:
شرکت سهامی
شرکت مختلط غیر بورسی
انواع ثبت شرکت در ایران
نتیجه گیری:
شرکت های تجاری در حقوق تجارت ایران به هفت نوع تقسیم می شوند. برای تاسیس و ثبت شرکت جهت انجام فعالیت ها و توسعه کسب و کار، لازم است افراد با قوانین مربوط به انواع شرکت های تجاری و ویژگی های هر شرکت و همچنین نحوه ثبت و فعالیت شرکت آشنا باشند. (اگر هنوز شرکت خود را تاسیس نکرده اید و نیاز به اطلاعاتی در مورد مدارک مورد نیاز برای اخذ جواز کسب دارید، مقاله جواز کسب را مطالعه کنید.
آشنایی کامل با قوانین و دستورالعمل های شرکت و همچنین اجرای صحیح این قوانین به افراد این امکان را می دهد که از مزایای شرکت به بهترین نحو استفاده کرده و از زیان های احتمالی جلوگیری کنند. در پایان این مقاله، هر گونه سوال یا پیشنهادی را حتما در قسمت نظرات از ما بپرسید.