انواع شرکت های تجاری

به ‌لحاظ کلی شرکت‌های تجاری را می‌توان به چهار دسته تقسیم نمود:

1) شرکت­های اشخاص؛

2) شرکت­های سرمایه؛

3) شرکت­های مختلط؛

4) شرکت­های دولتی که ذیلاً به توضیح هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.

شرایط و تعریف شرکت‌های اشخاص

شرکت­های اشخاص شرکت‌هایی هستند که شخصیت شریک در این ‌گونه شرکت‌ها اهمیت بسیار داشته و اعتبار شرکت بستگی به اعتبار شرکا دارد.

در شرکت های اشخاص سرمایه شرکت نقش عمده را ندارد. مانند شرکت­های تضامنی و نسبی که شرکا در نتیجه آشنایی و روابط نزدیک و اعتمادی که با یکدیگر دارند اقدام به تشکیل شرکت می‌نمایند.

در شرکت‌های اشخاص، نه‌ تنها سرمایه­ای که شرکا در شرکت می‌گذارند جوابگوی تعهدات شرکت است. بلکه از دارایی‌ شخصی خود نیز ضامن تعهدات شرکت می‌باشند. و از این لحاظ، شرکا نمی‌توانند آزادانه سهم‌ الشرکه خود را به دیگران واگذار نمایند.

بدون جلب رضایت سایر شرکا شریک تضامنی نمی‌تواند سهم‌الشرکه خود را به دیگری واگذار کند. و چه‌ بسا که خروج یک شرکت باعث انحلال شرکت می‌گردد.

اصولاً در شرکت­های اشخاص، سهم الشرکه که در حال حیات یا پس ‌از فوت قابل انتقال نیست مگر با رضایت سایر شرکا.

شرایط و تعریف شرکت سرمایه چیست

در شرکت­های سرمایه، مانند شرکت­های سهامی و شرکت‌های با مسئولیت محدود بر خلاف شرکت­های اشخاص، شخصیت شرکا اهمیتی ندارد. و شرکا فقط تا میزان سرمایه‌ای که در شرکت گذاشته ­اند، مسئول تعهدات وقروض شرکت می­ باشند.

چنانچه قروض و بدهی‌های شرکت از دارایی و سرمایه آن بیشتر باشد، طلبکاران حق رجوع به شرکا را ندارند. علاوه ‌بر آن شرکا، اختیار دارند سهم ‌الشرکه خود را به دیگران واگذار کنند. و نیازی به رضایت دیگر شرکا در این خصوص نمی‌باشد. بنابراین عامل مهم در شرکت‌های سرمایه، سرمایه‌ ایست که شرکا در شرکت گذاشته­ اند و شخصیت شریک اصولاً تأثیری در اعتبار شرکت ندارد.

در شرکت‌های سرمایه پس ‌از فوت، ورشکستگی و یا ممنوعیت قانونی و قضایی سهامدار، شرکت همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد.

تعریف شرکت­ های مختلط و شرایط آن

شرکت­های مختلط عبارتند از شرکت‌هایی که از دو دسته شریک تشکیل می‌شوند؛ دسته ‌اول: شرکایی که مسئولیت نامحدود دارند و دسته دوم: شرکایی که مسئولیت محدود دارند.

مانند شرکت­های مختلط غیر سهامی و شرکت­های مختلط سهامی. این نوع شرکت‌ها ترکیبی هستند از شرکت­های سرمایه و شرکت‌های اشخاص که در آن شرکای ضامن، کار و صنعت و لیاقت و استعداد خود را در شرکت می‌گذراند.

به‌ طور نامحدود مسئولیت اعمال خود را قبول می‌کنند. و عده دیگر برای استفاده از خدمات شرکای ضامن سرمایه لازم را در اختیار آنها قرار می‌دهند. بدون این ‌که در اداره شرکت مسئولیتی داشته باشند. و بیش ‌از آن ‌چیزی که در شرکت گذاشته­اند تعهدی قبول نمی‌کنند این نوع شرکت­ها شرکت­های کار و سرمایه هستند.

تعریف شرکت­ های دولتی و قوانین حاکم بر آن

نوع خاصی از شرکت­های تجاری که نه جزء شرکت‌های سرمایه و نه جزء شرکت­های اشخاص محسوب می‌شوند. شرکت­های دولتی هستند.

شرکت‌های دولتی از انواع شرکت­های تجاری محسوب می‌شوند ولی تأسیس، اداره، انحلال و نظارت بر فعالیت­های آنها تابع قواعد خاصی بوده که در قوانین پیش‌بینی‌ شده است.

ماده ۳۰۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت، شرکت‌های دولتی را تابع قوانین تأسیس و اساسنامه خود دانسته و در مواردی که در اساسنامه شرکت‌های دولتی قید نشده تابع قانون تجارت دانسته ‌است.

در چه شرایطی شرکت های تجاری دولتی محسوب می گردند؟

طبق ماده ۴ قانون محاسبات عمومی کشور؛ شرکت دولتی، واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانونی، به‌ صورت شرکت ایجاد می‌شود. و یا به حکم قانون و یا دادگاه صالح، ملی ‌شده یا مصادره گردیده و به ‌عنوان شرکت دولتی شناخته ‌شده باشد. و بیش ‌از 50% سرمایه آن متعلق به دولت می‌باشد.

هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه ‌گذاری شرکت‌های دولتی ایجاد شود، مادام که بیش ‌از 50% سهام آن متعلق به شرکت دولتی است، شرکت دولتی تلقی می‌شود.

شرکت های دولتی بزرگ کدامند؟

برخی از شرکت‌های بزرگ دولتی که در ایران وجود دارند عبارتند از: شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی فولاد ایران، شرکت سهامی آلومینیوم ایران، شرکت هواپیمایی ج. ا. ایران و …. .

در صورتیکه نیاز به مشاوره دارید به شماره 09189414281 با کارشناس تک نیک ثبت تماس حاصل فرمایید.

اقسام شرکت‌های تجاری

طبق ماده ۲۰ قانون تجارت، شرکت‌های تجارتی بر هفت قسم است:

• شرکت سهامی؛
• شرکت با مسئولیت محدود؛
• شرکت تضامنی؛
• شرکت مختلط غیر سهامی؛
• شرکت مختلط سهامی؛
• شرکت نسبی؛
• شرکت تعاونی تولید و مصرف.