تصفیه شرکت با مسئولیت محدود

تصفیه شرکت با مسئولیت محدود

انحلال و تصفیه شرکت با مسئولیت محدود

الف – انحلال شرکت با مسئولیت محدود

موارد انحلال شرکت با مسئولیت محدود در ماده  ( 114 ق.ت) به شرح زیر پیش بینی شده است :

اوّل – در مورد بندهای ۱ و ۲ و ۳ مادهٔ ( 93 ق.ت) ( شرکتهای سهامی منسوخه سال ۱۳۱۱):

1- وقتی که شرکت برای هدفی که تشکیل شده آن را انجام داده یا انجام آن غیر ممکن باشد.

2- وقتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل شده و آن مدت منقضی شده باشد.

3-در صورتی که شرکت ورشکسته اعلام گردد.

انحلال شرکت با مسئولیت محدود بواسطه ضرر شرکت

دوم – در صورتی که به واسطه ضررهای وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین رفته و یکی از شرکاء شرکت با مسئولیت محدود تقاضای انحلال آن را کرده باشد،  دادگاه نیز دلایل مدعی را موجه تشخیص دهد. و سایر شرکاء حاضر نباشند. سهم الشرکه ای که در صورت انحلال شرکت به او تعلق میگیرد. پرداخت نموده و او را از شرکت خارج سازند.  ملاحظه میشود که در شرکت با مسئولیت محدود انحلال شرکت در صورتی از طرف شركاء در دادگاه پذیرفته میشود.

که شرایط مندرج در فوق حاصل شده باشد. و متأسفانه قانونگذار برخلاف مقررات ( ماده ۲۰۱) راجع به شرکتهای سهامی عام و خاص موارد انحلال را در شرکت با مسئولیت محدود به صورت مضیق پیش بینی نموده است. و به این ترتیب اقدام شریک شرکت با مسئولیت محدود در اجرای بند ج ماده ۱۱۴ ق.ت در عمل مواجه با مشکلاتی میگردد.

چنین شریکی ناچار است. علیرغم خطراتی که متوجه سرمایه او میشود در شرکت باقی بماند. بنابراین قانونگذار نتوانسته از حقوق اقلیت شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود به نحو مطلوبی حمایت نماید.

انحلال بواسطه تصمیم شرکاء که بیش از نصف سرمایه شرکت دارند

سوم – در صورتی که عده ای از شرکایی که سهم الشرکه آنان بیش از نصف کل سرمایه شرکت باشد. راجع به انحلال اتخاذ تصمیم نموده باشند.  به نظر میرسد. که این بند جنبه آمره داشته و اساسنامه نمیتواند میزان اکثریت سرمایه ای را تغییر دهد. و بدیهی است. که اساسنامه شرکت با مسئولیت محدود برای انحلال و تصفیه شرکت با مسئولیت محدود میتواند اکثریت سرمایه را به هر میزانی  بیش از نصف اعم از سه چهارم  و غیره پیش بینی نماید.

فوت یکی از شرکاء

چهارم – در مورد فوت یکی از شرکاء و آن در صورتی است که چنین موردی در شده باشد. در اینجا این سؤال مطرح میشود. که آیا حجر با ورشکستگی یکی از شرکاء موجبات انحلال شرکت را فراهم می سازد یا خیر؟ به نظر می رسد. که قانونگذار حجر یا  ورشکستگی یکی از شرکاء را برای ثبات شرکت با  مسؤولیت محدود از موارد انحلال شرکت ندانسته است ، اما آنچه مسلم است در صورت ورشکستگی شرکت ( نه یکی از شرکاء)  انحلال و تصفیه آن امری بدیهی است..

مسئولیت محدود از موارد انحلال شرکت ندانسته است ، اما آنچه مسلم است در صورت ورشکستگی شرکت ( نه یکی از شرکاء)  انحلال و تصفیه آن امری بدیهی است..

در خاتمه انحلال به موجب ماده ۲۰۰ ق . ت ناظر به مواد ۱۹۵ و ۱۹۷ همان قانون و با رعایت نظام نامه مربوط باید پس از ثبت در اداره ثبت شرکتها در ظرف ماه اول از تاریخ ثبت در روزنامه رسمی و کثیر الانتشار شرکت منتشر گردد.

ب – تصفیه شرکت با مسؤولیت محدود

بعد از انحلال شرکت امر تصفیه آن آغاز میگردد.  عملیات تصفیه شامل مراحل زیر خواهد بود:  وصول مطالبات شرکت-  نقد کردن دارایی شرکت – پرداخت دیون شرکت

– تقسیم دارایی باقی مانده شرکت بین شرکاء

به موجب  ماده ( 202 ق.ت ) در تصفیه امور شرکتها پس از انحلال به استثناء ورشکستگی که تابع مقررات مربوط به ورشکستگی میباشد، امر تصفیه وفـق مـواد ( 202  الی ۲۱۸ ق.ت)  صورت میپذیرد،  نحوه تصفیه شرکت با مسؤولیت محدود ممکن است. در اساسنامه یا شرکت نامه پیش بینی گردد.

در چنین صورتی تصفیه بر طبق اساسنامه صورت میگیرد.  تذکر این نکته ضروری است که اساسنامه، آیین نامه داخلی شرکت بوده و نباید موارد پیش بینی شده در آن برخلاف قانون باشد. در تصفیه شرکت با مسئولیت محدود امر تصفیه به موجب مادهٔ ( 213 ق.ت) به عهده مدیران شرکت میباشد. مگر اینکه اساسنامه یا اکثریت مجمع عمومی شرکت ترتیب دیگری مقرر داشته باشد

وظایف مدیر یا مدیران تصفیه

مدیران شرکت که برای تصفیه تعیین میشوند. مکلفند اسامی خود را به اداره  ثبت شرکت ها اعلام نمایند ( مادهٔ ۲۰۵ ق.ت) . مدیر تصفیه در حکم وکیل شرکاء بوده و حتی مدیر مزبور میتواند از طریق دادگاه انتخاب گردد،  وظایف مدیر یا مدیران تصفیه را  می توان به شرح زیر خلاصه نمود:

-رسیدگی به حسابهای شرکت و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان به هنگام انحلال آن.

به موجب مواد ۴۱۲ و ۴۱۳ ق.ت تاجر (اعم از شخص حقیقی یا حقوقی)  مکلف است. در صورتی که از پرداخت وجوهی که به عهده دارد متوقف گردد. اعلام ورشکستگی نموده و مراتب را ظرف ۳ روز طی دادخواستی با ضمائم پیش بینی شده در ماده ۴۱۴ قانون مزبور به دادگاه تسلیم نماید.

والا با عنایت به ماده (۵۴۲  ق.ت) از موارد ورشکستگی به تقصیر محسوب میگردد. نتیجه میشود. که به هنگام انحلال باید تر از نامه و حساب سود و زیان حاکی از انجام تعهدات شرکت باشد.. بدیهی است. شرکتی که در حال ورشکستگی بوده و به جای ورشکستگی اعلام انحلال نماید. طلبکاران شرکت می توانند علیه چنین شرکت منحل های اعلام ورشکستگی نمایند.

اجرای تعهدات شرکت

– اجرای تعهدات شرکت : شرکت با مسؤولیت محدود پس از انحلال شخصیت حقوقی خود را برای انجام امور تصفیه و اجرای تعهدات خود تا پایان مدت تصفیه حفظ می نماید. به نظر میرسد. که شرکت منحله در دوران تصفیه نمیتواند قرارداد جدید ابتدا به ساکن منعقد نماید. ولی در اجرای قراردادهای زمان قبل از انحلال خود شرکت مزبور قادر خواهد بود. که قرارداد جدید تنظیم نماید. (  مقایسه شود با ماده ۲۰۸ ل.ا.ق.ت) .

وصول مطالبات و نقد کردن دارایی شرکت

–وصول مطالبات و نقد کردن دارایی شرکت : مدیر یا مدیران تصفیه مکلفند مطالبات شرکت را با توجه به اسناد و مدارک موجود از اشخاص مدیون مطالبه و عنداللزوم در دادگاه صلاحیت دار طرح دعوی نمایند. متصدیان تصفیه حق دارند شخصاً یا به توسط وکیل برای طرح دعوی شرکت علیه اشخاص و یا دفاع از دعاوی مطروحه به طرفیت شرکت اقدامات قانونی به عمل آورده و در دادگاه حاضر شوند. (  مستنبط از ماده ۲۰۹ ق.ت) .

به علاوه مدیران مزبور موظفند اموال منقول و غیر منقول شرکت را با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری و فروش از طریق حراج یا مزایده تبدیل به پول نقد نمایند.

در قانون تجارت برخلاف مادهٔ ۲۱۳) ل.ا.ق.ت) انتقال دارایی شرکت در حال تصفیه به مدیر یا مدیران تصفیه ممنوع نشده و مدیران مزبور میتوانند پس از تعیین قیمت واقعی مال آن را شخصاً قبول و یا به شرکاء بابت سهم الشرکه آنان واگذار نمایند.

پرداخت دیون شرکت و تقسیم دارایی باقی مانده بین شرکاء

–پرداخت دیون شرکت و تقسیم دارایی باقی مانده بین شرکاء:  مدیر یا مدیران تصفیه  مکلفند  پس از نقد کردن دارایی در وهله اوّل مطالبات طلبکاران شرکت را که مورد تأیید و تصویب آنان قرار گرفته است پرداخت نمایند. مدیران تصفیه باید آن قسمت از دارایی شرکت با مسؤولیت محدود را که در مدت تصفیه مورد احتیاج نمیباشد.

به طور موقت بين شركاء تقسیم نمایند. به شرط آنکه معادل دیونی که هنوز موعد پرداخت آن نرسیده و همچنین معادل مبلغی که در حساب بین شرکاء مورد اختلاف میباشد کسر نمایند (مستفاد از ماده ۲۱۱ ق.ت).

نکته شایان توجه این است. که تقسیم دارایی شرکت بین شرکاء زمانی امکان پذیر ی باشد که مراتب قبلاً سه مرتبه در روزنامه رسمی و یکی از جراید اعلام شده و یک سال از تاریخ انتشار اولین اعلان نیز گذشته باشد. (  مادهٔ ۲۱۵  ق.ت) پس از خاتمه تصفیه کلیه دفاتر شرکت منحله با نظر مدیر ثبت اسناد در محل معینی از تاریخ ختم تصفیه تا ده  سال نگهداری خواهد شد (ماده ۲۱۷ ق.ت).

در اساس نامه شرکت با مسئولیت محدود میتوان برای امر تصفیه ترتیب دیگری پیش بینی نمود. به شرط آنکه مقررات اساسنامه مخالف با مواد ۲۰۷ – ۲۰۸ – ۲۰۹ – ۲۱۰ – ۲۱۵ – ۲۱۶ و قسمت اخیر ماده ۲۱۱ قانون تجارت نباشد.

مسئولیت مدنی و جزایی مدیران تصفیه

اگر مدیران تصفیه از مقررات قانونی و یا اساسنامه تخلف نمایند و از این تخلف به اشخاص ذینفع ضرر و زیانی وارد گردد. متضرر میتواند با استعانت از مقررات عام پیش بینی شده در قانون مدنی (مواد ۳۲۸ و 331)  و ماده ۱ قانون مسؤولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹ پس از اثبات تقصیر فاعل زیان و رابطه سببیت بین فعل زیان آور و ضرر وارده جبران خسارت وارده را مطالبه نماید.

ماده (۲۱۶ .ق.ت) مدیران تصفیه را در صورت تخلف از مفاد ماده (۲۱۵ ق.ت) ( موضوع نشر آگهی قبل از تقسیم دارایی ) مسؤول خسارت طلبکارانی که به طلب خود نرسیده اند قرار داده است.

از نظر جزایی در صورتی که مدیران تصفیه برخلاف قوانین عام مرتکب جرائمی از قبیل خیانت در امانت ، کلاهبرداری و غیره شوند. طبق مقررات پیش بینی شده تعقیب و مجازات خواهند شد.