دعوت مجمع از سوی دارندگان یک پنجم سهام
همان گونه که پیش تر گفته شد در شرایطی به سهامداران اقلیت که دست کم بیست درصد از کل سهام شرکت را دارا هستند اجازه داده شده تا دعوت مجمع عمومی صاحبان سهام را از مدیران و بازرسان تقاضا کنند چنین سازوکاری در ماده ۹۵ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷ به شرح زیر پیش بینی شده است :
دعوت صاحبان سهام را برای تشکیل مجمع عمومی
سهامدارانی که اقلاً یک پنجم سهام شرکت را مالک باشند، حق دارند که دعوت صاحبان سهام را برای تشکیل مجمع عمومی از هیأت مدیره خواستار شوند. هیأت مدیره باید حداکثر تا بیست روز مجمع مورد درخواست را با رعایت تشریفات مقرره دعوت کند. در غیر این صورت درخواست کنندگان میتوانند دعوت مجمع را از بازرس یا بازرسان شرکت خواستار شوند. بازرس یا بازرسان مکلف خواهند بود. که با رعایت تشریفات مقرره مجمع مورد تقاضا را حداکثر تا ده روز دعوت نمایند. گرنه صاحبان سهام حق خواهند داشت.
مستقیماً به دعوت مجمع اقدام کنند. به شرط آنکه کلیه تشریفات راجع به دعوت مجمع را رعایت نموده و در آگهی دعوت به عدم اجابت درخواست خود توسط هیأت مدیره و بازرسان تصریح نمایند.
هدف از پیش بینی راهکار بالا حمایت از سهامداران اقلیت و جلوگیری از سوء استفاده سهامداران اکثریت و مدیران به زیان سهامداران خرد می باشد. با این حال حق دعوت از مجمع از سوی این گروه از سهامداران حقی مستقیم نمی باشد.
بلکه باید نخست از هیأت مدیره و در صورت خودداری هیأت مدیره از بازرس شرکت، دعوت مجمع را تقاضا کنند. تنها در صورتی که هیچ یک از این دو رکن به درخواست سهامداران وقعی ننهند دارندگان یک پنجم سهام حق دارند مجمع عمومی را خود مستقیماً دعوت نمایند.
نکته مهمی که دربارۀ راهکار بالا جالب توجه میباشد آن است که امکان چنین دعوتی به مجمع خاصی منحصر نبوده و شامل هر دو مجمع عمومی عادی و فوق العاده می گردد. نکته دیگر آن که سهامداران اقلیت برای دعوت از مجمع بایستی کلیه تشریفات و مقررات قانونی را رعایت کنند.
قانونگذار برای تجویز امکان دعوت مجمع از سوی سهامداران خرد، حدنصاب خاص و حداقلی یعنی بیست درصد از کل سهام شرکت را مقرر و سهامداران دارای سرمایه کمتر را از چنین حقی محروم کرده است.
چنین تدبیری برای جلوگیری از دعوت های ایذایی و تشکیل جلسات مجمع عمومی و تصمیم گیری با حضور اقلیتی خرد در غیاب سهامداران اصلی و اکثریت شرکت صورت گرفته است. ماده ۹۵ بالا مقرره ای مرتبط و مکمل را با خود دارد که برخی از مقررات دیگر قانون را تحت تأثیر قرار میدهد. این مقرره عبارت از مادۀ ۹۶ میباشد که مطابق آن در مورد ماده ۹۵ دستور مجمع منحصراً موضوعی خواهد بود که در تقاضانامه ذکر شده است. هیأت رئیسه مجمع عمومی از بین صاحبان سهام انتخاب خواهد شد.
آیا دستور جلسه آگهی منتشره را میتوان در هنگام مجمع عمومی تغییر داد؟
مطابق مقررات این ماده دارندگان یک پنجم سهام در آگهی دعوت باید همان اموری را به عنوان دستور جلسه در روزنامه آگهی نمایند. که در تقاضانامه خود تشکیل مجمع برای رسیدگی به آنها را از هیأت مدیره و بازرس شرکت درخواست کرده بودند.
دعوت مجمع از سوی دارندگان یک پنجم سهام
بنابراین قید درخواستی متفاوت به عنوان دستور جلسه در آگهی منتشره در روزنامه موجب قابلیت اعلان بطلان آن در دادگاه خواهد شد. قید دیگر مقرر در ماده ۹۶ یعنی تعیین اعضای هیأت رئیسه مجمع از میان سهامداران که با ماده ۱۰۱ برخورد دارد در مبحث تشکیل جلسه مجمع به بررسی ” گذاشته خواهد شد.
