انواع آورده در شرکت های تجاری
آورده چیست؟ و انواع آن کدامند؟
یکی از موارد مهم در ثبت شرکت های تجاری تأمین سرمایه آن می باشد. یعنی هر شریک باید حصه‌ای (معیار پول) به شرکت دهید. تا مشارکت او در شرکت تحقق یابد. و سرمایه شرکت نیز از اجتماع حصه شرکا (اعضا یا سهامداران) در کنار یکدیگر ایجاد میشود.
در واقع سرمایه شرکت حاصل جمع سرمایه فردی تک به تک شرکاء شرکت است. حصه هر شریک یا قدرالسهم یا آنچه شریک به شرکت می‌آورد ممکن است به صورت نقدی یا غیرنقدی باشد. که اصطلاحاً به آن آورده می‌گویند. به عبارت ساده‌تر حصه شریک در شرکت یا مقداری پول است یا چیزی غیر از آن.
آورده چند نوع است؟
آورده شرکا به شرکت به اعتبار ماهیت آن به دو نوع آورده نقدی و غیرنقدی تقسیم میشود. که البته آورده غیر نقد را با توجه به ماهیت آن میتوان به انواع مختلف تقسیم کرد. که بررسی خواهد شد.
پیشنهاد میکنم مقاله ثبت تغییرات سرمایه و سهام شرکت های سهامی را مطالعه کنید.
منظور از آورده نقدی شرکا چیست؟
منظور از آورده نقدی این است که شرکاء سهم و سهام خود را در آن پرداخت نمایند. و یا اینکه پول رایج کشور را به عنوان سهم خود در شرکت قرار دهند. و در زمان مقرر در قانون پرداخت و تادیه نمایند.
این که پول رایج با چه مقدار و به چه صورتی و به چه کسی پرداخت شود، بعضاَ تابع توافقات و قوانین مربوط به قانون تجارت است. این که پول رایج یک کشور چه معنایی دارد؟ و مصادیق آن چه می باشد؟ از موضوعات قابل بررسی است. و یا این که آیا ارز خارجی از مصادیق پول رایج به حساب می آید یا خیر باید با بررسی قوانین و مقررات و رویه های قضایی به استدلالات متعددی متوسل شد .
با این وجود قطع نظر از استدلال های مختلف در چنین آورده نقدی و مصادیق آن، هر پولی را که بتوان در یک کشور که خود آن کشور چاپ کرده باشد. بدون مانعی داد و ستد نمود، پول رایج محسوب می شود.
آورده غیرنقدی شرکت چیست؟
آورده غیرنقدی شامل هر نوع مال و حقوق مالی است. مانند اموال مادی (اعم از منقول و غیر منقول مانند زمین، ساختمان، ماشین آلات، اثاثیه، تجهیزات و غیره) و اموال غیرمادی مانند اسم تجارتی (برند) ، علامت تجارتی، سرقفلی، حق کسب و پیشه یا تجارت، امتیاز مجوز کسب و کار و غیره … و همچنین حرفه، صنعت و کار و تخصص.
مقاله انواع سهام در شرکت های سهامی و قانون تجارت خوبه که مطالعه نمایید.
انواع آورده غیرنقدی
هر آنچه که ارزش اقتصادی داشته باشد آورده غیرنقدی شرکا گفته می شود. و می توان در زمان تاسیس شرکت به عنوان حصه از شرکاء قبول کرد. انواع آورده غیرنقدی به مواردی مانند ماشین آلات، زمین، ساختمان های مسکونی و تجاری، لوازم کاربردی مانند میز و صندلی و دستگاه های سرمایشی و گرمایشی و غیره … که اموال مادی می باشند. و یا اموال غیرمادی مانند حرفه، هنر، دانش کار، تجربه تجاری ، اسم و یا علائم تجاری و غیره … قابل قبول است.
از شرایط مهم در رابطه با آورده های غیرنقدی مالی که ممکن است ساختمان یا خودرو و غیره باشد. به این صورت است، هر اموالی که به عنوان آورده شریک محسوب می شود. و به شرکت تسلیم می شود، نیاز است تا تقویم و ارزیابی شود تا پس از آن مال از مالیک شریک خارج شده و به سرمایه شرکت تبدیل شود.
نحوه ارزیابی و تقویم آورده غیر نقدی
آورده غیرنقدی شرکا نیازمند ارزیابی و تقویم و ارزش گذاری مطابق با پول رایج کشور است. و نکته قابل توجه انواع روش های تقویم است. که به 2 روش تقویم با مراجعه به کارشناس رسمی دادگستری و تقویم توسط شرکا قابل انجام است.
انواع سرمایه شرکت ها بر اساس آورده نقدی و غیر نقدی آن
با توجه به ارتباط مستقیم بین (افزایش) سرمایه شرکتهای تجاری با آورده شرکا و با توجه به نوع آورده شرکا نقدی و غیر نقدی در مورد سرمایه شرکت، سه فرض قابل تصور است فرض اول این است که آورده همه شرکا در شرکت از نوع نقدی باشد. که رایج ترین و متداول ترین شکل تشکیل شرکتهای تجاری نیز این چنین است و تردیدی در صحت آن وجود ندارد.
فرض دوم این است که آورده برخی از شرکا نقدی و برخی غیر نقدی باشد. که در این صورت اگرچه سرمایه واقعی شرکت ترکیبی از آورده نقدی و غیرنقدی خواهد بود. ولی برای ثبت شرکت باید آورده های غیرنقدی تقویم گردد. و ارزش ریالی آنها مشخص گردد. تا بتوان ارزش ریالی کل سرمایه شرکت را مشخص نمود.
در مورد فرض دوم نیز تردیدی در صحت این شرکتها وجود ندارد. و قانونگذار نیز در مواد متعددی از قانون تجارت مانند ۹۶ و ۱۱۸ و لایحه اصلاحی قانون تجارت ۱۳۴۷ مانند تبصره ماده ۶ و بند ۲ ماده ۲۰ به این ترتیب اشاره نموده است. دی روشن فرض سوم که قابل بحث و بررسی است این است که یک شرکت تجارتی بخواهد فقط با آورده غیر نقدی تشکیل شود.
آیا همه سرمایه شرکت تجاری میتواند آورده غیر نقدی باشد؟
قانونگذار در خصوص مورد نص خاصی ندارد. و دیدگاه حقوقدانان نیز در این مورد متفاوت است.
یکی از حقوقدانان تصریح کرده اند که هیچ شرکت تجاری تشکیل نمی شود. مگر آنکه قسمتی از سرمایه به صورت نقدی به شرکت آورده شده باشد. زیرا سرمایه نقدی شرکت تضمین پرداخت طلب طلبکاران شرکت است. و طلبکاران نمی توانند فقط به آورده های غیرنقدی شرکت امیدوار باشند.
نوع آورده شرکت در تضمین پرداخت طلب طلبکاران
سرمایه شرکت در هر حال تضمین طلب طلبکاران شرکت است. از این جهت فرقی بین سرمایه نقدی و غیر نقدی وجود ندارد. در واقع دلیل مذکور اعم از مدعا اختصاص سرمایه به نقد می باشد. شاید به همین دلیل حقوقدان مزبور در بحث از شرکت با مسئولیت محدود تشکیل آن را با آورده صرفا غیرنقدی پذیرفته اند. تصریح کرده اند سرمایه شرکت میتواند از آورده های نقدی تشکیل شود. یا از آورده های غیرنقدی».
در تاسیس شرکت میتوان، همه سرمایه شرکت را آورده غیر نقدی زد؟
نکته قابل توجه دیگر اینکه حقوقدان مزبور عدم صحت تشکیل شرکت با صرف آورده های غیرنقدی را مستنبط از بند ۲ ماده ۲۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت ۱۳۴۷ دانسته اند. که با دقت در بند فوق روشن می شود. که نه تنها بند فوق هیچ دلالتی بر منع این امر ندارد. بلکه جواز آن را نیز حکایت می.کند.
در قسمتی از بند ۲ ماده ۲۰ . است … هرگاه تمام یا قسمتی از سرمایه به صورت غیرنقدی .باشد…» بنابراین عبارت تمام در ماده فوق وجود هرگونه تردید در صحت تشکیل شرکت سهامی خاص با آورده غیرنقدی را منتفی می کند.
در تاسیس شرکت سهامی عام، آیا میتوان کل سرمایه غیر نقدی باشد؟
باید توجه داشت که برخلاف شرکت سهامی خاص در شرکت سهامی عام همه سرمایه شرکت نمیتواند آورده غیر نقدی باشد. زیرا در این شرکت که قسمتی از سرمایه شرکت از طریق فروش سهام به مردم تأمین میشود.
و آن هم از طریق پذیره نویسی محقق می گردد. پذیره نویسان سهام مزبور باید مبلغ اسمی سهام خود را به صورت وجه نقد در حساب بانکی شرکت در شرف تأسیس واریز نمایند. و نمی توانند با آوردن آورده غیر نقدی به پذیره نویسی اقدام نمایند. مستفاد از ماده ۱۲ و بند ۷ ماده ۱۳ لایحه اصلاحی قانون تجارت (۱۳۴۷)
از آنچه بیان شد روشن می شود که هیچ منعی از اینکه همه سرمایه شرکت از آورده های غیرنقدی تشکیل شود وجود ندارد. مگر در مورد شرکت سهامی عام. بر همین اساس برخی از حقوقدانان نیز به آن تصریح کرده اند.
