وظیفه بازرس در برخورد با تخلفات
آشنایی بازرسان با قوانین تعاونی و برخورد با ناقضان قانونی
چنانچه بازرس در قلمرو نظارتي خود كه تمامي امور شركت مي باشد، تخلّفي را مشاهده نمايد. بايد اقدامات لازم را در جهت مقابله با آن به انجام رساند.
مراد از تخلّف در اينجا نقص بايدها و نبايدهاي قانوني، آئین نامه ها، اساسنامه تعاوني و مصوّبات مجامع عمومی است. براي انجام اين وظیفه )چنانکه قبلا نیز گفته شد( بازرس بايد با مقررات قانوني و آئین نامه ها و مواد اساسنامه شركت آشنايي داشته و از مصوبات مجامع عمومي با
خبر باشد. در اين صورت است كه بازرس مي تواند عمل خلاف و ناقض قانون را تشخیص دهد و با آن مقابله كند.
حضور و كنترل دائمي بازرسان در تعاونی
مناسبترين رويه اي كه بازرس مي تواند در برخورد با تخلفات اتخاذ نمايد، جلوگیري از بروز آنهاست. اين امر نیز مستلزم حضور و كنترل دائمي است. بازرس با حضور خود مي تواند قبل از آنکه تخلّفي به وقوع پیوندد از آن ممانعت كند. به عنوان مثال هیأت مديره شركت تصمیم دارد. معامله اي را انجام دهد كه خالف مقررات است. تصمیم به انجام اين معامله نیز در جلسه هیأت مديره اتخاذ مي شود. چنانچه بازرس قبل از وقوع معامله در جلسه هیأت مديره حضور داشته است. و آنها را از خلاف بودن آن مطلع كند، تخلّف فرصت وقوع نخواهد يافت.
تذکر کتبی بازرسان با هیات مدیره
معذالك گستردگي امور شركت از يك سو و گاه اصرار بر انجام تخلّف از سوي ديگر امکان پیشگیري را از بازرس سلب مي كند. در چنین حالتي بازرس بايد تذكر كتبي تخلفات موجود را به هیأت مديره و مدير عامل بدهد و تقاضاي رفع نقص نمايد.
مقاله وظیفه بازرسان در رابطه با مجامع عمومی مرتبط با این مطلب می باشد. پیشنهاد می کنم . مطالعه فرمایید.
اقدام بازرس زمانیکه هیأت مديره توّجهي به تذكرات بازرس نکند چیست؟
بند 1 ماده 10 قانون بخش تعاوني، چنانچه هیأت مديره يا مدير عامل توّجهي به تذكرات بازرس ننمايند، وي موّظف است.
اعضاء تعاوني را در جريان امر گذارد. تا خود تصمیمات لازم را در اين خصوص اتخاذ كنند.
ماده 11 قانون بخش تعاوني و تبصره ذيل آن در اين مورد اشعار ميدارد: »در صورتي كه هر يك از بازرسان تشخیص دهند كه هیأت مديره يا مدير عامل در انجام وظائف محوّله مرتکب تخلّفي شده و به تذكرّات آنان ترتیب اثر نمي دهند، مکلفند از هیأت مديره تقاضاي برگزاري مجمع جهت رسیدگي به گزارش خود را بنمايند.
تشکیل مجمع عمومی توسط بازرسان با اطلاع وزارت تعاون
اگر هیأت مديره ظرف مدت يك ماه از تاريخ دريافت درخواست تشکیل مجمع عمومي فوق العاده توسّط بازرس اقدام به دعوت و برگزاري آن ننمايد، بازرس مي تواند با اطلاع وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي نسبت به انتشار آگهي و تشکیل مجمع عمومي فوق العاده اقدام نمايد«.
مقاله وظیفه بازرس در امور مالی تعاونی ممکن است مطالعه آن برایتان لازم باشد.
اطلاع دادن مراجع قضايي توسط بازرس
علاوه بر اقدامات فوق وظیفه نظارت و كنترل ايجاب مي كند، چنانچه بازرس از وقوع جرمی در امور شركت مطلع گرديد، مرجع قضايي صالح را نیز در جريان امر گذارد. اين وظیفه در قانون بخش تعاوني مورد تصريح قرار نگرفته است، امّا از نقش مهّم بازرس در سازمان شركت تعاوني و وظیفه او در حفظ حقوق اعضاء ميتوان دريافت كه بهره گیري از ساز و كارهايي اين چنین، از لوازم امر بازرسي بلکه از الزامات آن به شمار مي رود. و در صورت تخطي، بازرس قابل بازخواست خواهد بود.
وظایف کلی بازرسان در خصوص مشاهده تخلف از جانب مدیران تعاونی
مشابه اين وظیفه را ميتوان در مقررّات بازرسي شـركت هاي سهامي عام و خاص از اليحه اصلاحی قانون تجارت مصوب سال 0613 مشاهده نمود. مادة 050 اين قانون مقرر مي دارد: »بازرس يا بازرسان بايد هر گونه تخلّف يا تقصیري در امور شركت از ناحیه مديران و مدير عامل مشاهده كنند. به اولین مجمع عمومي اطلاع دهند. و در صورتي كه ضمن انجام مأموريت خود از وقوع جرمي مطّلع شوند، بايد به مرجع قضايي صالحیتدار اعلام نمايند. و نیز جريان را به اولین مجمع عمومي گزارش دهند«.
