تغییر تابعیت شرکت با مسئولیت محدود
تغییر تابعیت
تغییر شهروندی از امور مهم و مرتبط با حاکمیت ملی هر کشوری به شمار می رود. به همین دلیل در قانون مدنی مقررات مفصلی درباره تشریفات و شرایط تغییر تابعیت پیش بینی شده است.
تعیین تابعیت شرکت ها و اشخاص حقیقی چگونه است؟
در حقوق تجارت ایران، تعیین تابعیت شرکت ها از راه مراجعه به اقامتگاه آن ها است. در مورد اشخاص، هر جایی که بروند، ایرانی می باشند، و تابعیت ایرانی را دارند. شرکت نیز همچون شخص می باشد که دارای تابعیت است. تابعیت شرکت ها برخلاف اشخاص حقیقی تعیین می شود.
تابعیت شرکت ها مشخص می کند که تشکیل کار شرکت یا انحلال آن به موجب قانون کدام کشور است. دولت ها در صورتی مکلف اند از شرکتی حمایت دیپلماتیک کنند. که آن شرکت تابع آن ها باشد.
تغییر تابعیت در شرکت های سهامی
تغییر تابعیت شرکت سهامی مطابق ماده ۹۴ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت با هیچ مجمعی ممکن نیست.
این حکم را باید به معنای منع و ناممکن بودن تغییر تابعیت شرکت سهامی در حقوق ایران تلقی کرد.
قانون در مورد تغییر تابعیت شرکت با مسئولیت محدود چه می گوید؟
این در حالیست که قانونگذار در مادۀ ۱۱۰ قانون تجارت درباره تغییر تابعیت شرکت با مسئولیت محدود، رویکردی متفاوت در پیش گرفته است. که به موجب آن شرکاء نمی توانند تبعیت شرکت را تغییر دهند. مگر به اتفاق آراء همان گونه که ملاحظه می گردد.
موضع متفاوت قانونگذار درباره تغییر تابعیت دو شرکت سهامی و شرکت با مسئولیت محدود محل ایراد به نظر می رسد. چرا که هیچ خصوصیتی میان شرکت سهامی در مقایسه با شرکت با مسئولیت محدود وجود ندارد.
پیشینه و تحلیل تغییر تابعیت در قانون تجارت ایران
با توجه به شرایط سیاسی در سطح جهانی و به ویژه ایران باید بر آن بود. که در سال ۱۳۱۱ که مادۀ ۱۱۰ قانون تجارت تصویب شد. به دلیل آزاد بودن رفت و آمد در مرزها و نبود سختگیری موضوع تابعیت از اهمیت بالایی برخوردار نبود.
به همین دلیل قانونگذار با تغییر تابعیت در شرکت با مسئولیت محدود به آسانی برخورد نمود. لکن پس از جنگ جهانی دوم و گسترش مفهوم ملیت با رشد ملی گرایی تعریف ملت و مرزها از اهمیت بیشتری برخوردار گردید. که منع مادۀ ۹۴ قانون سال ۱۳۴۷ به تغییر تابعیت شرکت های تجاری سهامی، بازتاب چنین تحول سیاسی و حقوقی به شمار می رود.
آیا تصویب مجمع تغییر تابعیت در با مسئولیت محدود برای ثبت آن کافی است؟
صرف نظر از تحلیل بالا و از آنجا که به دلیل ارتباط امر تابعیت با حاکمیت سیاسی و منافع ملی، باید تفسیری یکدست از دو مقرره ارائه داد. تا هم اراده قانونگذار و هـم قواعد حقوقی به ویژه در تفسیر مقررات قانونی رعایت گردند.
به همین دلیل می توان تجویز تغییر تابعیت در ماده ۱۱۰ را این گونه تفسیر نمود. که منظور از امکان توافق شرکاء با مسئولیت محدود به معنای معافیت شرکت از سایر الزامات مانند دریافت موافقت نهادهای دولتی و حاکمیتی برای تغییر تابعیت نیست.
بلکه حکم ماده ۱۱۰ تنها به نحوه و حدنصاب تحقق اراده شخص حقوقی شرکت با مسئولیت محدود برای تغییر تابعیت به عنوان نخستین گام در این ارتباط می باشد بدون آنکه به خودی خود به تغییر تابعیت منجر گردد.
نحوه تشخیص تابعیت شرکت ها و اشخاص
مطلب قابل تعمل در مورد تغییر تابعیت شرکت های تجاری این است که برخلاف اشخاص حقیقی، ضرورتی برای تقدیم درخواست تحصیل یا ترک تابعیت به نظر نمی رسد. چنانچه در ابتدای تشکیل شرکت نیز ضرورتی برای درخواست اعطای تابعیت وجود ندارد. زمانی که شرکت با رعایت مقررات قانونی تشکیل شده و اقامتگاه خود را در کشوری انتخاب می نماید. مطابق ماده 591 ق. ت تابعیت همان کشور را خواهد داشت.
شروط تغییر تابعیت شرکت با مسئولیت محدود
از شرایط ثبت تغییر تابعیت شرکت با مسئولیت محدود را می توان بطور کلی در این پاراگراف دید. البته برخی از نویسندگان، توافق کلیه شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود را فقط یکی از شرایط درخواست ترک تابعیت از دولت دانسته اند. نه تنها شرط آن و نتیجه گرفته اند که با توجه به ماهیت سیاسی تابعیت، برای تغییر تابعیت علاوه بر شرط توافق شرکاء، پذیرش هیات دولت نیز مانند ترک تابعیت اشخاص حقیقی ضروری است.
