حق سهامدار در دریافت سود شرکت
سهم یا سهام چیست؟
سهم یک قسمت از سرمایه شرکت است که به صاحب آن نشان می‌دهد که در چه میزان در شرکت سهامی مشارکت دارد.
انواع سهام در شرکت های سهامی
سهام می‌تواند به سه صورت عرضه شود:
1- سهام بانام،
2- سهام بی‌نام
3-سهام ممتاز.
سهامدار کیست؟
سهامداران همان افرادی هستند که سهام شرکت را در اختیار دارند. و در نتیجه در سود و زیان شرکت سهیم هستند.
پیشنهاد میکنم که مقاله حق رای و حضور در مجامع عمومی را مطالعه فرمایید.
مسئولیت سهامداران
مسئولیت سهامداران محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است. نمی‌توانند بیشتر از این مبلغ در قبال بدهی‌ها و دیون شرکت مسئولیت داشته باشند. در مورد بدهی‌های مالیاتی شرکتهای سهامی خاص، مسئولیت بر عهده آخرین مدیران شرکت است. سایر سهامداران و مدیران قبلی مسئولیتی در قبال آنها ندارند.
این بدهی‌ها از دارایی و وجوه شرکت پرداخت می‌شود. بنابراین، برای درک بهتر از اختیارات و وظایف هیئت مدیره باید با آن آشنا باشید.
پرداخت سود شرکت به سهامداران
پرداخت سود شرکت به سهامداران وابسته به پرداخت بدهی‌های شرکت است. در صورت انحلال شرکت، سهامداران سهم خود را از دارایی‌های شرکت دریافت می‌کنند.
پیشنهاد میکنم مقاله جامع حقوق ناشی از مالکیت سهام را کامل مطالعه فرمایید.
ذی‌نفعان شرکت سهامی خاص
حقوق سهامداران شرکت سهامی خاص شامل سهامداران، رئیس و اعضای هیئت مدیره، مدیرعامل، بازرسان، نمایندگان اشخاص حقوقی، قائم‌مقام قانونی صاحبان سهام که از طرف سهامداران وکالت یا نمایندگی دارند، طلبکاران شرکت، اشخاصی که طرف قرارداد یا معامله با شرکت هستند، اشخاصی که به عنوان ضامن تعهدات شرکت ضمانت کرده‌اند، بانک‌ها، موسسات مالی و دارندگان اوراق قرضه که دارای حق و نفعی در امور شرکت هستند.
حقوق ذی‌نفعان به دستور قانون تعیین می‌شود. می‌توانند حقوقی مانند حق برداشت تشکیل مجمع عمومی عادی و فوق‌العاده، حق تعیین بازرس، حق درخواست عزل اعضای هیئت مدیره یا مدیرعامل، حق درخواست تقلیل سرمایه شرکت و حق برداشت از دارایی شرکت را داشته باشند.
حق داشتن رای و حضور در مجامع عمومی شرکت
برای سهام حقوق چندی در مقررات پراکنده قانون سال ۱۳۴۷ می توان یافت که دریافت سود حضور در مجامع عمومی آگاهی از وضعیت مالی و روند امور جاری شرکت و حق رأی در زمره این حقوق به شمار می روند. هم چنین در شرایطی که سهامدار از میزان کافی سهم در شرکت برخوردار باشد. حق دارد در اداره شرکت و ساختار هیأت مدیره سمت و صندلی داشته باشد.
حق دریافت سود
دریافت سود مهمترین انگیزه برای سرمایه گذاری و عضویت در شرکت به عنوان سهامدار به شمار می.رود. به عنوان قاعده و به حکم ،انصاف میزان سود دریافتی در هر مشارکتی به نسبت سرمایه سهامدار در شرکت می باشد. این پرسش در همین راستا از اهمیت برخوردار می باشد. که آیا امکان تبعیض در میزان سود سهام بر اساس سهام ممتازه یا هر عنوان دیگر وجود دارد؟
اگرچه بیشتر حقوقدانان بر پایۀ مقررات ماده ۴۲ قانون فوق العاده شرکت اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷ به صلاحیت مجمع عمومی برای تعیین سهم شرکت بالاتر به سود برخی سهامداران اشاره کرده اند.
با این حال به نظر می رسد ماده ۴۲ بالا با همۀ کاستی های چشمگیر چنین حقی را به اکثریت به زیان اقلیت خواه به موجب اساسنامه که با موافقت اکثریت در مجمع یاد شده تصویب شده و یا با مصوبه مجمع نمی دهد. چرا که دریافت سود سهام از حقوق ذاتی سهامدار محسوب می گردد.
منظور نمودن اندوخته اختیاری به سهامدار
تنها در صورتی که چنین تصمیمی به اتفاق آراء در مجمع عمومی شرکت با مسئولیت محدود تصویب شده یا مقرره ای در اساسنامه که با موافقت همۀ مؤسسین تصویب گردیده ،باشد دارای اعتبار می باشد. افزون بر سود سالیانه سهامداران به نسبت سرمایه خود بر اندوخته اختیاری که در حساب شرکت ذخیره شده نیز دارای حق می باشند.
هدف از منظور نمودن اندوخته اختیاری بهره گیری از آن در مواردی مانند افزایش سرمایه شرکت می.باشد. ولی در شرایطی و با تصویب مجمع عمومی عادی می توان اندوخته اختیاری را میان سهامداران تقسیم کرد. چنین تصمیمی و اجرای آن مانند تقسیم سود به نسبت سرمایه هر سهامدار انجام می گیرد.
