لزوم درج افزایش سرمایه در روزنامه کثیرالانتشار
لزوم آگاه ساختن سهامداران
آگاه شدن سهامداران از حقوق غیر قابل نقض خود به ویژه در جایی که قرار است در ترکیب یا میزان سهام تغییری ایجاد شود. حقی بنیادین می باشد. بر همین پایه قانون گذار در دو مادۀ مفصل لزوم درج افزایش سرمایه در روزنامه کثیرالانتشار که آگهی های مربوط به شرکت در آن منتشر می گردد. را در مورد هر دو شرکت سهامی خاص و سهامی عام الزامی دانسته است. ماده ۱۶۹ که ناظر به لزوم نشر آگهی افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص است چنین مقرر می دارد.
لزوم نشر آگهی افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص در روزنامه کثیرالانتشار
در شرکت سهامی خاص پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیر الانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد. به اطلاع صاحبان سهام برسد.
محتوای آگهی افزایش سرمایه چیست؟
در این آگهی باید اطلاعات مربوط به مبلغ افزایش سرمایه و مبلغی اسمی سهام جدید و حسب مورد مبلغ اضافه ارزش سهم و تعداد سهامی که هر صاحب سهم به نسبت سهام خود حق تقدم در خرید آنها را دارد. و مهلت پذیره نویسی و نحوه پرداخت ذکر گردد. در صورتی که برای سهام جدید شرایط خاصی در نظر گرفته شده باشد. چگونگی این شرایط در آگهی قید خواهد شد.»
مقررات نشر آگهی افزایش سرمایه در روزنامه در شرکت سهامی عام
علاوه بر لزوم درج افزایش سرمایه در روزنامه کثیرالانتشار مذکور در ماده ۱۶۹ بالا برای آگاهی سهامداران شرکت سهامی عام مادۀ ۱۷۰ الزامات دیگری را نیز به شرح زیر در بردارد:
در شرکتهای سهامی عام پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید آگهی به نحو مذکور در ماده ۱۶۹ منتشر و در آن قید شود. که صاحبان سهام بی نام برای دریافت گواهینامه حق خرید سهامی که حق تقدم در خرید آن را دارند. ظرف مهلت معین که نباید کمتر از بیست روز باشد. به مراکزی که از طرف شرکت تعیین و در آگهی قید شده است مراجعه کنند. برای صاحبان سهام با نام گواهینامه های حق خرید باید توسط پست سفارشی ارسال گردد.
الزامات قانونی شیوه آگهی دهی شرکت سهامی عام در افزایش سرمایه
با بررسی مفاد و مقایسۀ دو مادۀ بالا چند نکته شایان توجه می نماید:
1- نخستین نکته آن است که قانون گذار بر خلاف شرکت سهامی خاص افزون بر آن که شیوۀ آگاهی دهی به سهامداران شرکت سهامی عام را متفاوت مقرر کرده میان سهام با نام و بی نام در شرکت اخیر نیز تفکیک قائل شده است. چرا که در ماده ۱۷۰ ضمن آن که مفاد ماده ۱۶۹ ناظر به شرکت سهامی خاص) باید رعایت گردد، قید مهلت بیست روزه برای دارندگان سهام بی نام جهت مراجعه به محل های تعیین شده و دریافت گواهینامه حق خرید سهام هم پیش بینی شده است.
هم چنین افزون بر آگهی در روزنامه ارسال گواهینامه های حق خرید به نشانی قانونی دارندگان سهام با نام شرکت سهامی عام از طریق نامه سفارشی الزامی به شمار می رود.
نکته دوم به هدف و چرایی نشر آگهی و نیز ارسال نامه سفارشی برای سهامداران سهام بانام شرکت سهامی عام نظر دارد. در بخش نخست ماده ۱۶۹ بالا به روشنی هدف از آگهی در روزنامه اطلاع صاحبان سهام در شرکت سهامی خاص ذکر شده است. مادۀ ۱۷۰ نیز با اشاره به ماده قبل در مورد شرکت سهامی عام اطلاع سهامداران را هدف آگهی به شمار می آورد. با توجه به هدف از نشر ،آگهی چنانچه حق تقدم برای پذیره نویسی سهام جدید برای همۀ سهامداران سلب شده باشد.در این صورت دیگر وجود دو ماده ۱۶۹ و ۱۷۰ و از جمله لزوم درج افزایش سرمایه در روزنامه کثیرالانتشار قابلیت اجرا ندارد.
آیا برای آگهی دهی به غیر سهامداران الزامی وجود دارد؟
در حقیقت در دو ماده یاد شده هیچ گونه اشاره ای به لزوم آگاهی دهی به اشخاص ثالث یا ذی نفع غیر سهامدار از جمله بستانکاران نشده است.
قانون گذار در ماده ۱۷۲ به عرضه سهام جدید در صورت سلب حق تقدم سهامداران یا عدم اعمال حق مزبور از سوی ایشان اشاره دارد. و در نتیجه تردیدی در منحصر بودن هدف مادتین ۱۶۹ و ۱۷۰ به آگاهی دهی به سهامداران وجود ندارد.
آیا در شرکت سهامی خاص صدور گواهینامه های حق خرید ضرورت ندارد؟
هم چنین در مادۀ ۱۷۰ بالا به گواهینامه های حق خرید سهام اشاره شده و ویژگی های آن در ماده ۱۷۱ به تفصیل مذکور افتاده است. حال با توجه به اینکه هیچ گونه اشاره ای گواهینامه ای در ماده ۱۶۹ برای شرکت های سهامی خاص نشده این پرسش شایان طرح می نماید. که آیا در شرکت مزبور صدور گواهینامه های حق خرید ضرورت ندارد؟
در پاسخ باید یادآور شد که از آنجا که گواهی مورد بحث با فرض وجود حق تقدم خرید سهام سهامداران جدید موضوعیت پیدا می کند. تنها مدرکی به شمار می رود که بر اساس آن سهامدار شرکت حق تقدم خود را به دیگران وا می گذارد. لذا اگرچه در ماده ۱۶۹ ناظر به شرکت سهامی خاص اشاره ای به گواهینامه مزبور نشده، به نظر می رسد صدور چنین گواهی نامه ای ضرورت داشته باشد.
