دلایل انحلال شرکت شرکت های تجاری
اسباب انحلال شرکت کدامند؟
خلاف اشخاص حقیقی که عمر محدود دارند، اصولاً دورة حيات شرکت های تجاری می تواند نامحدود باشد. با اینهمه، در مواردی به حکم قانون یا دادگاه شرکت تجاری منحل می شود. و در مواردی نیز با ارادۀ شرکاء و سهامداران شرکت قابل انحلال است.
موارد انحلال ناشی از قانون عبارتند از:
۱- ورشکستگی شرکت که به خودی خود انحلال شرکت را محقق می سازد. و در خصوص همۀ شرکت های تجاری این سبب انحلال وجود دارد.
۲- فوت و حجر شریک: با عنایت به این که شرکت های سهامی جزو شرکت های سرمایه محسوب می شوند. و شخصیت شرکاء در این شرکتها اهمیت چندانی دارد.
انحلال ناشی از فوت و حجر شریک
در ماده ۱۹۹ ل.ا.ق.ت این امر جزو اسباب انحلال شرکت سهامی برشمرده نشده است. در خصوص شرکت با مسئولیت محدود و مختلط سهامی هم تنها در صورت پیش بینی در اساسنامه، فوت می تواند جزو اسباب انحلال باشد (مواد 114 و ۱۸۱ قانون تجارت). مواد 139 و 161 قانون تجارت تحت تأثير قواعد شرکت مدنی، فوت و حجر شریک شرکت تضامنی را موجب انحلال شرکت دانسته است، مگر این که شرکاء و قائم مقام متوفی بر بقای شرکت تراضی کنند.
انحلال ناشی از حکم دادگاه
انحلال ناشی از حکم دادگاه مبتنی بر دفع شور است. و در ماده ۲۰۱ ل.اق.ت، در خصوص شرکت های سهامی و در بند ج مواد ١١٤ و ١٣٦ و مواد ۱6۱ و ۱۸۹ قانون تجارت ناظر به مادۀ 136 همان قانون به موارد آن اشاره شده است.
انحلال ناشی اراده اعضای شرکت
انحلال ناشی از اراده که در خصوص شرکت های سهامی منوط به تصمیم مجمع عمومی فوق العاده شرکت (بند 4 مادۀ ۱۹۹ ل.ا.ق.ت)، در خصوص شرکت های با مسئولیت محدود منوط به تصمیم عدهای از شرکاء است. که سهم الشرکۀ آنان بیش از نصف سرمایه شرکت باشد. (بند ب مادۀ ١١٤ قانون تجارت)، در خصوص شرکت تضامنی، نسبی و مختلط غیر سهامی منوط به تراضی تمامی شرکاء و با ارادۀ یک شریک با رعایت شرایطی (مواد 136، 161 و ۱۸۹ قانون تجارت).
رعایت حقوق اشخاص ثالث قانونگذار را وادار کرده است. که در صورت انحلال شرکت تجاری تا هنگام تأدیۀ دیون، تعهدات ناتمام، وصول مالیات و تقسیم اموال به جای مانده میان شرکاء، شخصیت حقوقی شرکت را باقی گذارد. بر این اساس قبل از زوال شخصیت حقوقی شرکت، لازم است عملیات تصفیه انجام شود.
انواع موارد انحلال و تصفیه شرکت ها
در واقع، انحلال شرکت تجاری ناظر به لحظه ای است که شرکت تصمیم می گیرد. فعالیت خویش را به انجام عملیات تصفیه محدود نماید. و ختم تصفیه ناظر به لحظه ای است. که شخصیت حقوقی شرکت تجاری زایل می گردد. امر تصفیه با مدیران شرکت است مگر اساسنامه یا مجمعی که رای به انحلال می دهد ترتیب دیگری مقرر داشته باشد.
