سهام بی نام در شرکت سهامی چیست؟
ورقه سهم چیست؟ انواع آن کدامند؟
ورقه سهم، سند قابل معامله‌ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. سهم ممکن است بانام یا بی‌نام باشد.» در صورتی که بر روی برگه ی سهام نام و مشخصات کامل صاحب سهام ذکر شود، سهام با نام می باشد. در غیر این صورت اگر روی برگه سهام فقط میزان ارزش آن ذکر شده باشد، سهام بی نام می باشد.
تعریف سهام بی نام شرکت سهامی
سهام بی نام (Unnamed stock) همان گونه که از عنوان آن بر می آید. نام دارنده سهم یا عبارت «بانام» را بر روی خود ندارد. برعکس در متن برگ سهم عبارت بی نام به روشنی قید شده است.
ویژگی های برگه سهام بی نام
قانون گذار در بخش نخست مادۀ ۳۹ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷، سهام بی نام را به عنوان سندی که به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود. به صورت ناقص و به اجمال توصیف نموده است. بنابراین بر روی این نوع برگ سهم، نام هیچ شخصی ذکر نمی گردد. و تنها عبارت سهم بی نام قید می شود.
تعریف کوتاه و مبهم مقنن از سهم بی نام به شرح بالا چک در وجه حامل را به ذهن متبادر می سازد. همانند سهام بانام سهم بی نام نیز به نوبۀ خود در بردارنده معایب و مزایایی می باشد.
در ورقه سهام بانام چه چیزی باید درج شود؟
ابتدا باید اشاره کرد که در هر نوع ورقه سهامی برای اینکه اعتبار تجاری و قانونی آن حفظ شود، باید این موارد حتما درج شود؛ چه سهام با نام باشد و چه بی‌نام:
۱- نام شرکت و شماره ثبت آن در دفتر ثبت شرکت.
۲- مبلغ سرمایه ثبت‌شده و مقدار پرداخت‌شده آن.
۳- تعیین نوع سهم.
۴- مبلغ اسمی سهم و مقدار پرداخت‌شده آن به حروف و به اعداد.
۵- تعداد سهامی که هر ورقه نماینده آن است.
مهمترین مزایای سهام بی نام شرکت سهامی
شاید مهمترین و بنیادی ترین مزیت چنین سهامی که هدف اصلی صدور این گونه سهام هم هست. واگذاری آسان آنها و بی نیاز از هر گونه تشریفات است. و شرکت را از انعکاس نقل و انتقالات مکرر مالکیت آنها بی نیاز می سازد. در برابر امتیاز گفته شده، معایب و محدودیت هایی را برای سهام بی نام می توان برشمرد.
مهمترین معایب سهام بی نام شرکت سهامی
مهمترین عیب ایـن نـوع سهام، مشکلات ناشی از اثبات مالکیت برای دارنده واقعی سند در نتیجه گم نمودن یا ربوده شدن می باشد. با توجه به قاعده مالکیت متصرف چنین سندی اثبات خلاف آن از سوی دارنده واقعی بسیار سخت و یا تحت شرایطی غیر ممکن می نماید.
محدودیت دیگر سهام بی نام آن است که با توجه به لزوم بانام بودن سهام وثيقه و غیر قابل انتقال بودن آنها نام دارندگان این گونه سهام (مدیران چه بر روی سند و چه دفتر ثبت سهام بایستی برای شرکت قابل شناسایی .باشد. در نتیجه در حالی که صد درصد سهام شرکت سهامی ممکن است با نام ،باشد. این امکان در مورد سهام بی نام حداقل به دلیل بالا مجاز نیست.
صدور ورقه سهم بی نام در چه زمانی مجاز است؟
به علاوه، همان گونه که گفته شد مطابق ماده ۳۰ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷ مادام که تمامی مبلغ اسمی هر سهم پرداخت نشده صدور ورقه سهم بی نام با گواهینامه موقت بی نام ممنوع است.
به تعهد کننده این گونه سهام گواهینامه موقت بانام داده خواهد شد. که نقل و انتقال آن تابع مقررات مربوط به نقل و انتقال سهام بانام است.» ممنوعیت مقرر در مادۀ بالا به موجب بند ۶ ماده ۲۴۳ با ضمانت اجرایی کیفری سختگیرانه حبس و یا جزای نقدی یا هر دو مورد حمایت قرار گرفته است.
شرایط و نحوه صدور حکم ابطال سهام بی نام در مراجع قضایی
در صورت مفقود شدن سند در وجه حامل (سهام بی نام) ذینفع می تواند از مسیر مراجع به دادگاه و انجام تشریفات قانونی موجبات بطلان سند مذکور را از دادگاه تقاضا نماید. در این صورت دارنده سند باید در محکمه ثابت کند، سند در تصرف او بوده است. و اکنون گم شده است.
در صورتی که دادگاه از طریق اسناد و مدارک و اوضاع و احوال ادعای مدعی را مقرون به صحت تشخیص دهد، اجازه اعلان از طریق جراید به دارنده سهم بی نام مجهول را صادر و پس از اعلان سه دفعه در روزنامه رسمی و گذشت سه سال چنانچه ابراز کننده سهم محکوم و یا برگ سهمی یا سندی به دادگاه ذی صلاح ابراز نشود. آنگاه مقام قضایی حکم بر ابطال سهام بی نام صادر می نماید.
حقوق صاحب سهم بی‌نام
حقوق صاحب سهم بی‌نام برگرفته از ورقه سهم است که به صرف قبض و اقباض قابل انتقال به دیگری است. و هیچ تشریفات خاصی برای انتقال آن ضرورت ندارد. البته لازم بذکر است که نقل و انتقال آن تابع مقررات اسناد در وجه حامل ماده ۳۲۰ قانون تجارت به بعد می‌باشد. و در صورت سرقت و یا مفقود شدن نیز باید به این مواد رجوع شود.
سهام بی نام در شرکت سهامی چیست؟
مالیات سهام بی نام شرکت سهامی
در خصوص مالیات سهام بی نام به دلیل آن که سهام بی نام شامل برگه سهم بوده و همانند سندی در وجه حامل هست، نقل و انتقال آن بدون تشریفات اداری و مالیاتی انجام می گیرد. در نتیجه مشمول مالیات نمی شود. اما چون دارنده سند سهام بی نام (برگه سهام بی نام) مالک آن است، در صورت مفقود شدن یا سرقت به راحتی توسط دارنده برگه قابل استفاده است در نتیجه ریسک نگهداری آن بالاست.
فروش سهام بی نام
سهام بی نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم می گردد. مالک اینگونه سهام شخصی است که آن را در اختیار دارد. خرید و فروش سهام بی نام با قبض و اقباض انجام می شود. و نیاز به انجام تشریفات به خصوصی ندارد. (ماده۳۹ ل.ق) برابر ماده۳۰ ل.ق نقل و انتقال گواهینامه موقت سهم نیز پس از پرداخت تمامی مبلغ اسمی سهم، با قبض و اقباض انجام می گیرد.
