موسسه غیر تجاری چیست؟
موسسه غیر تجاری چیست؟
تعريف مؤسسه
علاوه بر شرکتها که به امور تجاری اشتغال دارند، قانون گذار، نهاد حقوقی خاصی را که دارای شخصیت حقوقی می باشد. جهت انجام اموری که جنبه غیر تجاری دارد از قبیل کارهای علمی و ادبی یا امور خیریه یا خدماتی پیش بینی نموده است.
مقصود از تشکیلات و مؤسسات غیر تجارتی
طبق ماده ۱ آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیر تجاری مصوب ۱۳۳۷: «مقصود از تشکیلات و مؤسسات غیر تجارتی مذکور در ماده ۵۸ قانون تجارت کلیه تشکیلات و مؤسساتی است که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا ادبی یا موسسه امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود اعم از آنکه مؤسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند».
در این مقاله اساسنامه موسسه غیر تجاری موجود است.
عناوینی برای موسسه ها
تشکیلات و مؤسسات مزبور میتوانند عناوینی از قبیل انجمن، کانون یا بنگاه و امثال آن اختیار نمایند. ولی اتخاذ عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد از طرف مؤسسات مزبور ممکن نخواهد بود.
انواع مؤسسه در قانون تجارت ایران
طبق ماده ۲ آیین نامه فوق الذکر تشکیلات و مؤسسات مزبور از لحاظ انطباق با مقررات به دو قسمت میشوند:
الف) مؤسساتی که مقصود از تشکیل آن جلب منافع و تقسیم آن بین اعضای خود نباشد. مانند مؤسسات خیریه.
ب) مؤسساتی که مقصود از تشکیل آن ممکن است جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بين اعضای خود یا غیر باشد. مانند کانونهای فنی و حقوقی وغیره. این گونه مؤسسات، مؤسسات غیر تجاری نامیده می شوند.
بنابراین فعالیت-هایی از قبیل مؤسسات مشاوره حقوقی و آموزشگاه های زبان و مدارس غیرانتفاعی و موارد دیگر در زمینه های فوق در قالب مؤسسات غیر تجاری متصور می باشند.
موسسه غیر تجاری چیست؟
پیشنهاد میکنم به مقاله مجامع عمومی موسسات تجاری مراجعه فرمایید.
مؤسسات عمومی دولتی و غیردولتی
نوع دیگر از مؤسسات که جنبه عمومی داشته و متعلق به اشخاص نمی باشند، مؤسسات عمومی هستند. که این قبیل مؤسسات خود به دو دسته تقسیم میشوند: مؤسسات عمومی دولتی و غیر دولتی
الف) مؤسسه عمومی دولتی طبق ماده ۳ قانون محاسبات عمومی کشور عبارت است از: واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره میشود و عنوان وزارتخانه ندارد.
ب) طبق ماده ۵ قانون مذکور، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون، به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می شود.
انواع موسسات دولتی
فهرست این قبیل مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی در ماده واحده قانون مصوب ۱۳۷۳ به تصویب رسید که عبارتند از:
۱) شهرداریها و شرکتهای تابعه آن مادام که بیش از ۵۰% سهام و سرمایه آنها متعلق به شهرداریها باشد؛
۲) بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی؛
۳) هلال احمر؛
۴) کمیته امداد امام؛
۵) بنیاد شهید
اساسنامه موسسه غیر تجاری چیست؟
در واقع، اساسنامه به عنوان یک سند حقوقی نمایانگر تعهدات و عهده‌دار نمودن موسسه نسبت به اهداف و اصولی است که برای تشکیل آن تدوین شده است. این سند به‌طور کامل قوانین و مقررات مرتبط با موسسه، روابط داخلی و خارجی آن را تعیین می‌کند. اساسنامه می‌تواند برای هر موسسه غیر تجاری منحصر به فرد باشد و با توجه به نیازها و معیارهای این موسسه منعقد گردد.
اهمیت اساسنامه برای موسسه غیر تجاری
واضح است که برای هر موسسه غیر تجاری اساسنامه الزامی است. این سند حقوقی برای اثبات شرعیت موسسه و بهره‌برداری از فواید حقوقی آن الزامی است. از طرفی، اساسنامه به موسسان، مدیران و اعضا یک چارچوب معین برای انجام کارها و تصمیم‌گیری‌ها ارائه می‌دهد. احتیاجات روزمره موسسه را به بهترین شکل ممکن پاسخگو میشود. در نهایت، این سند قراردادی است که حقوق و تعهدات موسسه را به خوبی تعیین کرده و روابط داخلی و خارجی را تنظیم می‌کند. در واقع، اساسنامه به عنوان یکی از ابزارهای حقوقی این موسسات محسوب میشود. که برای رونق و پیشرفت آنها بسیار ضروری است.
روابط موسسین
قسمتی از اساسنامه به موسسان تعلق دارد. که در آن، نقش و تکلیف هر یک از مؤسسین به طور کامل تعیین شده است. این بخش شامل تشریفات تصمیم‌گیری، تقسیم وظایف، حقوق و تعهدات هر یک از مؤسسان است. این کار می‌تواند کشمکش‌هایی را که ممکن است میان موسسین پیش بیاید مدیریت کند و در نتیجه روابط را به ثبات برساند.
ساختار مدیریتی در موسسه غیر تجاری چیست؟
ساختار مدیریتی در اساسنامه موسسه غیر تجاری تعیین میشود. تا نحوه تصمیم‌گیری در موسسه ویژگی‌های مدیران و روابط آنها با هم و حقوق و تعهداتشان را تعریف می‌کند. همچنین، این ساختار کارکرد درست سازمان را فراهم کرده و به تصمیمات مؤثر و موفقیت در عملکرد کمک می‌کند.
