مطالبه مبلغ اسمی سهام شرکت های سهامی
بهای تعهد شده سهام هر شرکت سهامی
بهای تعهد شده سهام هر شرکت سهامی باید ظرف مدت مقرر در اساسنامه از کلیه صاحبان سهام و بدون تبعیض مطالبه شود. حداکثر مهلت پرداخت مبلغ تعهد شده سهام نمی تواند از پنج سال تجاوز نماید. ( بند ۷ مادۀ ۸ل.ا.ق.ت).
مطالبه تمام یا قسمتی از مبلغ پرداخت نشده سهام باید از طریق درج آگهی در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن منتشر میشود به عمل آید.
چنانچه صاحب سهمی بقیه بهای تعهد شده را در مهلت مقرر در اساسنامه پرداخت ننماید. به مبلغ پرداخت نشده خسارت دیر کرد. به نرخ رسمی بهره به علاوۀ چهار درصد در سال تعلق خواهد گرفت.
پس از اخطار از طرف شرکت به صاحب سهم و گذشتن یک ماه اگر مبلغ مورد مطالبه و خسارت دیر کرد آن تماماً پرداخت نشود، شرکت اینگونه سهام را در صورتی که در بورس اوراق بها دار پذیرفته شده باشد.
از طریق بورس ، و گرنه از طریق مزایده به فروش خواهد رسانید. و از حاصل فروش بدواً کلیه هزینه های مترقبه برداشت شده در صورتی که خالص حاصل فروش از بدهی صاحب سهم ( بابت اصل و هزینه ها و خسارت دیر کرد) بیشتر باشد ، مازاد به وی پرداخت میگردد. (ماده ۳۵، ل.ا.ق.ت).
آگهی سهامی که طبق مادۀ ۳۵ مذکور با مزایده به فروش میرسد. باید با قید مشخصات سهام مورد مزایده یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهیهای مربوط به شرکت در آن نشر میگردد منتشر و یک نسخه از آگهی به وسیله پست سفارشی برای ارسال شود.
هر گاه قبل از تاریخی که برای فروش معین شده است .کلیه بدهیهای مربوط به سهام اعم از اصل – خسارت – هزینه ها به شرکت پرداخت شود ، شرکت از فروش سهام خودداری خواهد کرد.
و در صورت فروش سهام ، نام صاحب سابق از دفاتر شرکت حذف و اوراق سهام یا گواهینامه موقت سهام با قید کلمه المثنی به نام خریدار صادر و اوراق سهام یا گواهی نامۀ موقت سهام قبلی ابطال می شود. و مراتب برای اطلاع عموم در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهیهای شرکت در آن منتشر میگردد، آگهی میشود (ماده ۳۶، لا.ق.ت).
مطالبه هیات مدیره به بقیه سهام تعهد شده
دارندگان سهامی که با وجود مطالبۀ هیأت مدیره بقیه تعهد خود را بابت سهام پرداخت ننموده اند حق حضور و رأی در مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت را نخواهند داشت. و در احتساب حدنصاب تشکیل مجامع عمومی تعداد اینگونه سهام از کل تعداد سهام شرکت، کسر خواهد شد.
به علاوه حق دریافت سود قابل تقسیم و حق رحجان در خرید سهام جدید شرکت و همچنین حق دریافت اندوخته های قابل تقسیم نسبت به اینگونه سهام تا زمانی که بقیۀ تعهد خود را بابت سهام انجام نداده اند، معلق خواهد ماند.
هر گاه دارندگان این قبیل سهام، قبل از فروش سهام، بدهی خود را بابت اصل و خسارات و هزینه ها به شرکت پرداخت نمایند. مجدداً حق حضور و رأی در مجامع عمومی را داشته ، میتوانند حقوق مالی وابسته به سهام خود را در صورتی که مشمول مرور زمان نشده باشد، مطالبه کنند. ( مواد ۳۷ و ۳۸ ، ل .ا.ق.ت).
مطالبه مبلغ تعهد شده سهام از جمله وظایف هیأت مدیره است و چنانچه هیأت مدیره در مهلت مقرر در اساسنامه مبلغ مذکور را مطالبه ننماید مکلف است. مجمع عمومی فوق العاده، صاحبان سهام را به منظور تقلیل سرمایه شرکت تا میزان مبلغ پرداخت شده سرمایه دعوت و تشکیل دهد.
والا هر ذينفع اعم از سهامدار و شخص ثالث تواند برای تقلیل سرمایه ثبت شده تا حدود مبلغ پرداخت شده به دادگاه ذیصلاح مراجعه نماید.
