شرایط هیات مدیره شرکت ها
به منظور رعایت اصول حاکمیت شرکتی، هیئت مدیره باید از حداقل سه عضو تشکیل گردد. سرمایه شرکت به قطعات مساوی سهام تقسیم شده است. به طوری که هر یک از اعضای هیئت مدیره باید دارنده حداقل یک سهم باشند. علاوه بر این، بازرسین نباید با اعضای هیئت مدیره نسبت فامیلی داشته باشند.
همچنین هیئت مدیره و بازرسین باید بالای ۱۸ سال سن داشته باشند. این اقدامات به منظور افزایش شفافیت و کاهش تداخل منافع در ساختار سازمانی و تصمیمگیریهای مربوط به شرکت انجام میشود.
اعضای شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص، به حداقل ۳ نفر سهامدار و ۲ نفر بازرس تشکیل میشود. یکی از بازرسها به عنوان بازرس اصلی و دیگری به عنوان بازرس علیالبدل انتخاب میشود. اعضای هیئت مدیره باید حداقل از ۳ نفر تشکیل شده و هر کدام از آنها باید دارنده حداقل یک سهم از سرمایه شرکت باشند.
سرمایه شرکت به قطعات مساوی سهام تقسیم شده و اعضای هیئت مدیره باید از افراد واجد شرایط و صاحب تجربهای در زمینه مورد نظر باشند. این ساختار سازمانی با هدف تضمین حقوق سهامداران و ارتقاء عملکرد شرکت تعیین شده است.
ترکیب اعضای هیات مدیره شرکت
با توجه به مقررات قانونی، هیئت مدیره یک شرکت سهامی و غیر سهامی باید از تعداد مدیرانی تشکیل شود. که مشخصات و تعداد آنها توسط مجمع عمومی عادی تعیین شده باشد. در صورتی که تعداد مدیران حداقل مقرر در قانون را نداشته باشد. یا کمتر از آن باشد، هیئت مدیره باید به گونهای تکمیل شود، که با مقررات قانونی تجارت و اساسنامه شرکت همخوانی داشته باشد.
همچنین، هیئت مدیره، یک رئیس و یک نایب رئیس باید انتخاب شوند. و در صورت نیاز میتوان سمت های دیگری از جمله منشی و یا عضو اصلی هیات مدیره هم تعیین کرد. آنها مسئول رهبری و هدایت هیئت مدیره خواهند بود.
انتخاب اعضای اولیه هیئت مدیره شرکت سهامی خاص
به منظور انتخاب اعضای اولیه هیئت مدیره شرکت سهامی خاص، مجمع موسسین میبایست به تصمیمگیری بپردازد. تعداد اعضای هیئت مدیره باید طبق مقررات اساسنامه شرکت تعیین گردد، بهطوریکه حداقل سه نفر و حداکثر هفت نفر از اعضا در این هیئت حضور داشته باشند.
تعداد اعضای هیئت مدیره شرکت
تعداد اعضای هیات مدیره شرکت سهامی خاص و شرکت تعاونی حداقل 3 نفر و با مسئولیت محدود حداقل 2 نفر می باشد.
با توجه به نوع شرکت و اندازه آن، تعداد اعضای هیئت مدیره ممکن است متفاوت باشد. این تعداد معمولاً بر اساس قوانین و مقررات شرکت و همچنین نیازهای عملیاتی آن تعیین میشود. اعضای هیئت مدیره عموماً از افراد با تجربه و توانمند در زمینههای مختلف مانند مالی، عملیات، بازاریابی و روابط عمومی تشکیل میشود. هدف از ایجاد هیئت مدیره، نظارت بر عملکرد شرکت، تصمیمگیری در خصوص استراتژیها و راهبردهای کلان شرکت و حفظ منافع سهامداران است. بنابراین، تعداد اعضای هیئت مدیره شرکت به دقت مورد بررسی قرار گیرد و با توجه به نیازهای شرکت و الزامات قانونی تعیین شود.
در مورد تعداد اعضای هیات مدیره در شرکتهای سهامی خاص، قانون سکوت کرده و مشخص نشده است. اما در مورد شرکتهای سهامی عام، ماده 107 لایحه انتخاب حداقل پنج نفر را الزامی میداند.
مدت انتخاب اعضای هیئت مدیره
همچنین، مدت انتخاب اعضای هیئت مدیره نیز در اساسنامه شرکت مشخص میشود. حداکثر به مدت دو سال قابل انتخاب است. در صورت لزوم، مجمع عمومی فوقالعاده مجاز است. تا مدت انتخاب اعضای هیئت مدیره را به مدت دو سال دیگر تمدید نماید. این اقدامات به منظور تضمین عملکرد صحیح و پایدار هیئت مدیره و همچنین تطبیق با نیازهای شرکت انجام میشود.
اهلیت اعضای هیات مدیره شرکت
هیات مدیره یکی از بخشهای مهم و حیاتی در هر شرکت است. تشکیل یک هیات مدیره که عضویت آن به افرادی با اهلیت اعطا می شود، می تواند به عملکرد و پیشرفت شرکت ها در خصوص اداره، نظارت و اتخاذ تصمیمات موثر کمک کند. پس از اینکه یک شرکت تاسیس می شود، اهلیت اعضای هیات مدیره و افرادی که می توانند عضو هیئت مدیره شرکت ها باشند، بررسی می شود.
شرایط عضویت در هیات مدیره شرکت
اولین شرط برای عضویت در هیات مدیره شرکت اهلیت اعضا است. هر فردی که در صورت انتخاب بتواند به خوبی نقش خود را در اداره و مدیریت شرکت به عهده بگیرد، به عضویت هیات مدیره شرکت ترشح می شود. معمولاً اهلیت اعضای هیت مدیره توسط مالکان شرکت تعیین می شود و باید از تجربه کاری و تحصیلات آنها مطلع شوند.
دومین شرط برای عضویت در هیات مدیره شرکت، بودن سهامدار است. به همین دلیل، عضویت در هیات مدیره شرکت تعاونی یکی از شرایط اساسی است. معمولاً هر سهامداری که کمتر از ده درصد سهام شرکت را در اختیار داشته باشد، از محرومیت و محدودیت عضویت در هیات مدیره می شود.
شرط محروم نبودن از مدیریت شرکت سهامی
محروم نبودن از مدیریت شرکت سهامی یکی دیگر از شرایط هیات مدیره شرکت ها است. هدف از این شرط جلوگیری از بروز تعارض منافع بین هیات مدیره و ارباب رجوع شرکت است. مثلاً یک عضو هیت مدیره نمی تواند در همان زمان دارایی خود را به شرکتی بفروشد که در آن هیات مدیره فعالیت می کند.
مسئولیت هیات مدیره شرکت به عنوان یک مدیر عادی نیز واقع می شود. تصمیماتی که توسط هیات مدیره گرفته شده، حق بر اجرا دارند. اعضای هیات مدیره می بایست به این تصمیمات پایبند باشند. در حالی که اعضای هیئت مدیره از مسئولیت عمومی معاف هستند، اما در صورت تلفیق شخصی و حرفهای می توانند به مسائل حقوقی، مالی و اخلاقی با توجه به مسئولیت های خود در شرکت پاسخ دهند.
مسئولیت های عمومی، مدنی هیات مدیره
علاوه بر مسئولیت های عمومی، مدیران همچنین مسئولیت های مدنی نیز دارند. که باید در اجرای وظایف خود در هیات مدیره رعایت شود. برای مثال، اگر یک هیات مدیره تصمیمی را اتخاذ کند و این تصمیم باعث آسیب به دیگران یا موجب ضرر یا زیان مالی شود، مدیران می توانند متهم به نقض حقوق یا تخلف مدیریتی شوند.
هدف از انتخاب عضوان ماهر و خبره برای هیات مدیره شرکت
اعضای هیئت مدیره شرکت ممکن است افرادی باشند که در سطح حرفه ای بالایی قرار دارند. به عنوان مثال، عضوان می توانند از مدیران خبره یا صاحب تجربه در صنعت مربوطه باشند. هدف از انتخاب عضوان ماهر و خبره برای هیات مدیره شرکت، به دست آوردن نظرات و ایده های متنوعی است که به بهبود کیفیت تصمیم گیری و عملکرد شرکت کمک کند.
استعلام اعضای هیات مدیره شرکت
استعلام اعضای هیات مدیره شرکت می تواند به شرکت کمک کند تا از صلاحیت و شایستگی اعضای هیات مدیره خود مطلع شود. این استعلام ها معمولاً شامل بررسی تحصیلات، تجربه کاری و پس زمینه های مختلف دیگری است که می تواند در تصمیم گیری در مورد اعضای هیات مدیره مؤثر باشد.
فرمول انتخاب اعضای هیات مدیره
فرمول نحوه انتخاب اعضای هیات مدیره نیز می تواند بر اساس موارد محدودیتی مطرح شود. به عنوان مثال، شرکت می تواند روش های خاصی را برای انتخاب اعضای هیات مدیره پیشنهاد نماید، مانند روش انتخاب از بین اعضای سهامداران یا منتصب کردن اعضای هیات مدیره از طرف نهادهای دولتی.
هیات مدیره شرکت با مسئولیت محدود
هیات مدیره شرکت با مسئولیت محدود می تواند نیازهای خاصی در انتخاب اعضای خود داشته باشد. برای مثال، شرکت هایی که مشروعیت حقوق بانکی دارند و به نحوه تعامل با مراجع قضایی حساس هستند، ممکن است تشکیل هیأتی از اعضای متخصص به مرکزیت حقوق بانکی و قانونی مورد نیاز باشد.
هیات مدیره شرکت تعاونی
هیات مدیره شرکت تعاونی نیز به شرایط خاص خود نیاز دارد. در این نوع شرکت، عضو هیئت مدیره باید از اعضای خود باشد و به دلیل این که شرکت تعاونی شخصی نیست، تعداد اعضاء هیات مدیره می تواند بسیار بالا باشد. همچنین، سطح تعلیم و تربیت اعضای هیئت مدیره به طور کلی بالاست و به شرکت در داشتن ترکیبی از مهارت ها و تخصص ها کمک می کند.
شرایط عضویت در هیات مدیره شرکت ها
در نهایت، شرایط عضویت در هیات مدیره شرکت ها بستگی به نوع و جنبه های مختلف شرکت ها دارد. باید دقت شود که شرایط هیات مدیره شرکت های بزرگ و کوچک ممکن است متفاوت باشد. مهمترین امر همچنین این است که هدف اعضای هیات مدیره تصمیم گیری هایی باشد. که به توسعه و پیشرفت شرکت کمک کنند. منافع عمومی بهتری را تأمین کنند.
آیا کارمندان دولت میتوانند عضو هیات مدیره شوند؟
با توجه به قانون اساسی ایران و سایر قوانین مرتبط، کارمندان دولتی مجاز به داشتن یک شغل دولتی هستند. امکان داشتن شغل دولتی دیگری را ندارند. علاوه بر این، اعضای هیات مدیره شرکتها نیز نمیتوانند به عنوان کارمند دولتی فعالیت کنند.