شرکت سرمایه چیست؟ انواع آن کدامند؟
دسته بندی شرکتهای تجاری
با لحاظ نقش یکی از دو نهاد سرمایه یا شخصیت و اعتبار شخصی شرکاء در شرکت تجاری و نیز با ملاحظه مبنای مسئولیت ،شرکاء شرکتهای تجاری را می توان دسته بندی کرد.
با این توضیح که معیار تشخیص اعتبار شرکت در برابر اشخاص ثالث سرمایه یا شخصیت شرکاء بوده و برهمین اساس مسئولیت ایشان برمبنای میزان آورده یا به صورت نامحدود یا نسبی می باشد.
انواع شرکت های سرمایه
اینکه کدام شرکتها در گروه شرکتهای سرمایه قرار می گیرند. میان حقوقدانان درباره جایگاه شرکت با مسئولیت محدود اختلاف نظر به چشم میخورد. با این حال با معیارهایی که پیشتر گفته شد.
1- شرکت های سهامی
2- شرکت با مسئولیت محدود
3- شرکت تعاونی سهامی عام
در دسته بندی شرکت های سرمایه قرار می گیرند.
(الف) – شرکتهای سهامی
شرکتهای سهامی عام و خاص نماد شرکت سرمایه به شمار می روند. چرا که هم مسئولیت شرکاء محدود به میزان تعهد سهام شان می باشد. و هم اولویت سرمایه بر اعتبار شخصی شرکاء در این شرکتها عنصر کلیدی دیگری است. که آنها را به دور از تردید در زمره دسته شرکت های سرمایه قرار می دهد.
شایان ذکر است که امکان برقراری محدودیت برای واگذاری سهام در شرکت سهامی خاص، با امکان منوط ساختن چنین امری به موافقت مجامع یا مدیران این شرکت را به شرکت با مسئولیت محدود نزدیک می سازد.
ب – شرکت تعاونی سهامی عام
اگرچه در قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی این شرکت در دو مقررۀ جدا از هم معرفی گردیده است. با این حال تعریف شرکت یاد شده روشنگر ماهیت راستین آن از جهت غلبه یکی از دو ویژگی تعاونی یا سهامی نیست.
هم چنین ماده یک آیین نامه اجرایی سال ۱۳۸۸ و مادۀ یک اساسنامه نمونه شرکتهای تعاونی سهامی عام شرکت را شرکتی می داند که با رعایت جزء (۹) ماده (۱) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی…. با اخذ مجوز از وزارت تعاون ایجاد می شود».
این تعریف و نیز تعریف مذکور در بند ۹ ماده یک قانون بالا هیچ رهنمود و ملاک شایان اتکایی برای تعیین ماهیت واقعی شرکت تعاونی سهامی عام به دست نمی دهد.
ویژگی های شرکت تعاونی سهامی عام
با ملاحظۀ ویژگی شرکت تعاونی سهامی عام و اینکه مسئولیت سهامداران شرکت یاد شده محدود به آورده آنهاست. و شخصیت سهامداران در برابر ثالث اهمیت چندانی ندارد. بلکه میزان دارایی و سرمایه موجب اعتماد مردم برای دادوستد با آن در گروه شرکتهای سرمایه قرار داد. می گردد.
باید چنین شرکتی را در کنار دو شرکت سهامی و شرکت با مسئولیت محدود ماده ۴۱ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷ در شرکتهای سهامی عام نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام بشود.» این قانون تشکیل شده باشد.
۲. شرکت تعاونی سهامی عام نوعی شرکت سهامی عام است که با رعایت قانون تجارت و محدودیت های مذکور در
پ شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود، برخی ویژگیهای شرکت اشخاص را هر چند کمرنگ دارا می باشد. و همان گونه که در بخش شرکت با مسئولیت محدود خواهیم دید، به دلیل محدودیت های وارد بر واگذاری سهم الشرکه در این شرکت، بیشتر نویسندگان حقوقی چنین شرکتی را در برزخ میان شرکتهای سرمایه و اشخاص قرار داده اند.
با این حال، از آنجا که بنیاد شرکت مزبور بر مسئولیت محدود و محوریت سرمایه استوار است. این شرکت را باید در زمره شرکتهای سرمایه به شمار آورد.
