ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود چیست؟
اگرچه درباره جایایی شرکت با مسئولیت محدود در گروه شرکتهای سرمایه میان حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. با این حال به دلایلی که خواهد آمد. این شرکت در کنار شرکتهای سهامی و تعاونی سهامی عام در دسته شرکتهای سرمایه قرار می گیرد. در این بخش شرکت بالا از جهات گوناگون و سه دوره تأسیس، فعالیت و انحلال به بررسی گذاشته میشود.
تعریف شرکت با مسئولیت محدود
پیشینه شرکت با مسئولیت محدود در ایران برای نخستین بار به قانون تجارت ۱۳۱۱ باز می گردد و شناسایی نشدن این شرکت در قانون تجارت ۱۳۰۳_۱۳۰۴ ناشی از شناسایی نشدن این شرکت در قانون تجارت آن زمان فرانسه دانسته شده است.
با توضیحاتی که پیشتر ،آمد شرکت با مسئولیت محدود را باید در شمار شرکتهای سرمایه محسوب داشت چرا که ویژگیهای اصلی این شرکت یعنی مسئولیت محدود شرکاء و اهمیت سرمایه همان خصوصیات بنیادین شرکت سرمایه میباشد.
ویژگی محدود بودن مسئولیت شرکا به میزان آورده
اصل محدودیت مسئولیت شرکاء به میزان سرمایه ،خود، مهمترین ویژگی شرکت سرمایه به شمار میرود. این ویژگی در شرکت با مسئولیت محدود از دید قانون گذار آن چنان ذاتی تلقی شده که هم در تعریف و هم در عنوان شرکت یاد شده آمده است. مفهوم محدود بودن مسئولیت شرکاء در رابطه با شرکت مورد بحث دقیقاً به همان معنای مسئولیت محدود در شرکتهای سهامی است.
ویژگی تقسیم سرمایه به سهام
تقسیم سرمایه به سهام و صدور برگ سهام در شرکت سهامی و با مسئولیت محدود تقسیم سرمایه به سهم الشرکه در شرکت با مسئولیت محدود، تأثیری در میزان و نوع مسئولیت شرکای دو شرکت ندارد. چرا که مسئولیت شرکاه در دو شرکت بالا برپایه میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده اند.
اولویت و اهمیت سرمایه بر شخصیت شرکاء
در مقررات قانون تجارت ناظر به شرکت با مسئولیت محدود نه تنها هیچ اشاره ای به اولویت شخصیت شرکاء در برابر سرمایه نگردیده، بلکه قرائن آشکاری از جمله ممنوعیت قید نام یک یا چند تن از شرکا در کنار نام شرکت، به برتری جایگاه سرمایه بر اعتبار شرکاء به چشم میخورد ماده ۹۵ قانون تجارت در همین راستا مقرر می دارد:
ویژگی اسم شرکت با مسئولیت محدود
در اسم شرکت باید عبارت با مسئولیت محدود) قید شود. و الا آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود. اسم شرکت نباید در بر گیرنده اسم هیچ یک از شرکا باشد. و الأ شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.»
در مادۀ بالا دو ویژگی ذاتی شرکتهای سرمایه در شرکت با مسئولیت محدود به روشنی منعکس است؛
نخستین ویژگی عبارت از مسئولیت محدود به عنوان جزء محوری شرکت با مسئولیت محدود می باشد.
ویژگی دوم عبارت از منع قید نام شریک یا شرکاء به همراه نام شرکت است.
منع تقسیم سرمایه به سهام یا قطعات سهم
شرکت با مسئولیت محدود مانند دیگر شرکتهای غیر سهامی و برخلاف شرکت سهامی از تقسیم سرمایه به برگ سهم منع شده است. منظور از سهم و برگ سهم در معنای خاص آن و در معنایی که برای شرکت سهامی تعریف شده می باشد.
این در حالی است که سهم در معنای عام به هر حق ناشی از مشارکت یا حصۀ شریک در امری مالی اطلاق می گردد. منع تقسیم سرمایه به سهام در این شرکت، تنها بر شیوۀ نقل و انتقال سرمایه اثر گذار است و ماهیت شرکت و مسئولیت شرکا را تحت تأثیر قرار نمی دهد.
ویژگی محدودیت در واگذاری سهم الشرکه
اگرچه شرکت با مسئولیت محدود را در جرگۀ شرکتهای سرمایه قرار دادیم با این حال بیشتر نویسندگان این شرکت را به دلیل محدودیتهای پیش گفته در جایگاهی میانه شرکت سرمایه و اشخاص جایابی کردهاند
قانون تجارت ۱۳۱۱ در حکمی که امکان توافق خلاف آن از سوی شرکا یا در مقررات اساسنامه تجویز نشده، محدودیت واگذاری سهم الشرکه در شرکت با مسئولیت محدود را با رعایت دو شرط مجاز شمرده است که عبارتند از : لزوم تنظیم سند رسمی و موافقت اکثریت شرکاء.
ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود چیست؟
نظارت بر شرکت با مسئولیت محدود
نهاد نظارت و بازرسی در شرکت با مسئولیت محدود نهادی ویژه و متمایز از دیگر شرکت های تجاری به شمار می رود. با این توضیح که در برخی شرکت ها مانند شرکتهای سهامی وجود بازرس قانونی چه در هنگام تشکیل و چه در طول فعالیت شرکت از شرایط الزامی تأسیس و ادامه حیات شرکت به حساب می رود.
برعکس در مورد شرکتهای تضامنی نسبی و مختلط غیرسهامی، در قانون تجارت هیچ گونه جایگاهی برای نهاد نظارت پیش بینی نگردیده است. و مؤسسین و شرکای این شرکت ها آزادند تا در شرکت نامه و یا اساسنامه شرکت ساز و کار نظارت را پیش بینی کنند. در حالی که نهاد نظارت در شرکت با مسئولیت محدود وضعیتی بینابین دارد.
اختیارات مدیران مسئولیت محدود
– مدیران شرکت کلیه اختیارات لازم را برای نمایندگی و اداره شرکت خواهند داشت، مگر اینکه در اساسنامه غیر این ترتیب مقرر شده باشد. ( م 105 ق. ت )
ویژگی حد نصاب تصمیمات در مجامع عمومی
تصمیمات راجع به شرکت باید به اکثریت لااقل نصف سرمایه اتخاذ شود. و اگر در دفعه اول این اکثریت حاصل نشد ، باید تمام شرکاء مجدداَ دعوت شوند. در این صورت تصمیمات به اکثریت عددی شرکاء اتخاذ می شود. اگر چه اکثریت مزبور دارای نصف سرمایه نباشد ، اساسنامه شرکت می تواند ترتیب دیگری برای حد نصاب مجامع مقرر دارد . ( م 106 ق. ت)
دریافت کلیه سرمایه شرکت در بدو تاسیس
شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می شود. که تمام سرمایه نقدی و سهم الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد. مدیر عامل اقرار به دریافت کلیه سرمایه نقدی سهم الشرکه غیر نقدی ، نماید. هر شرکت که بر خلاف این ماده تشکیل شود ، باطل و از درجه اعتبار ساقط است. ( م 96 ق. ت)
5- در شرکت نامه باید صراحتاَ قید شده باشد. که سهم الشرکه غیر نقدی هر کدام به چه میزان تقویم شده است. هر شرکت که بر خلاف این ماده تشکیل شود ، باطل و از درجه اعتبار ساقط است. ( م 97 ق. ت)
ویژگی نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت بامسئولیت محدود
نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت بامسئولیت محدود نسبت به دو شرکت تضامنی و نسبی ، آسانتر است. معذلک به هیچ وجه نمی توان انتظار داشت که شریک این شرکت بتواند به آسانی حقوق خویش در شرکت را به غیر منتقل نموده و آن را به وجه نقد تبدیل نماید.
پیشنهاد میکنم به مقاله مراحل ثبت شرکت با مسئولیت محدود مراجعه فرمایید.
زمان تشکیل شرکت با مسئولیت محدود
به موجب ماده ( ۹۶) قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود در قانون تجارت، وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تاديه و سهم الشرکه غيرنقدي نيز تقويم و تسليم شده باشد. بنابراين در تشکيل شرکت بامسئوليت محدود دو اصل بايد رعايت گردد :
۱- شرکتنامه نوشته و امضاء شده باشد.
۲- سرمایه تماماَ تادیه و پرداخت شده باشد.
اساسنامه و شرکتنامه شرکت بامسئولیت محدود
از جمله الزاماتی که در تشکیل شرکت با مسئولیت محدود باید رعایت گردد، تنظیم شرکتنامه و اساسنامه است. شرکتنامه قرارداد تشکيل شركت است و بايد در اداره ثبت شركت ها به ثبت برسد و سند رسمي محسوب مي شود.
شرکتنامه بایستی به امضای کلیه شرکا ( موسسین ) رسیده و به حکم بند ۲ ماده ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک ۱۳۱۰ به ثبت برسد. البته در عمل و مستنبط از ماده ۴ نظامنامه قانون تجارت، ثبت شرکتنامه در اداره ثبت شركت ها در حكم ثبت دفترخانه و به عنوان سند رسمي تلقي مي گردد.
ویژگی مدیر یا مدیران شرکت با مسئولیت محدود
حداقل تعداد مدیران، یک نفر می باشد. برخلاف شرکت های سهامی:
اولاَ مدیر يا مديران ممکن است از بين شرکاء يا خارج انتخاب شوند.
ثانياَ مدت خدمت آنان ممکن است محدود يا نامحدود باشد.
مدت تصدی مدیران ممکن است محدود یا نامحدود باشد. برخلاف شرکت سهامی که مدت خدمت مدیران بیش از دو سال نيست.
مدارک و مراحل لازم جهت ثبت شرکت بامسئولیت محدود
همان طور که گفته شد، برای تشکیل شرکت بامسئولیت محدود، علاوه بر اظهارنامه ثبت و اساسنامه نیاز به تنظیم شرکتنامه و امضاء آن توسط شرکاء می باشد که پس از تسليم مدارك نام برده به اداره ثبت شركت ها، مرحله ثبت آن شركت در چارچوب قانون تجارت آغاز و با درج آگهي تاسيس در روزنامه رسمي و يك روزنامه كثيرالانتشار محقق مي گردد.
ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود چیست؟
