در مطلب عزل هیات مدیره شرکت تعاونی تمامی جوانب انتخاب، عزل، استعفا، انتخاب مجدد، استعفای دسته جمعی، جایگزینی عضو علی البدل و دیگر موارد قانونی آن را تشریح نموده ایم.
انتخاب هیات مدیره تعاونی
اداره امور شرکت طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیره ای مرکب از حداقل سه نفر عضو اصلی خواهد بود. که در مجمع عمومی عادی برای مدت سه سال از بین اعضای شرکت تعاونی با رأی مخفی انتخاب می شوند. مجمع عمومی همزمان با انتخاب عده ۲ نفر عضو علی البدل نیز با همان شرایط انتخاب خواهد نمود. ممنوعیت انتخاب هیات مدیره در تجدید انتخاب هر یک از اعضاء اصلی و علی البدل وجود ندارد.
جایگزینی عضو علی البدل هیات مدیره
در صورت استعفا – فوت – ترک عضویت و یا ممنوعیت قانونی که مانع از انجام وظیفه هر یک از اعضاء اصلی شود. یکی از اعضاء علی البدل برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیأت مدیره شرکت تعاونی دعوت می شود.
استعفای دسته جمعی هیات مدیره
در صورت استعفای دسته جمعی هیأت مدیره مجمع عمومی به تقاضای هر یک از اعضای مستعفی و یا اعضای علی البدل و یا بازرس یا بازرسان با یک پنجم اعضای شرکت یا وزارت تعاون و امور روستاها (یا) وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکت های تعاونی کارگری برای انتخاب هیأت مدیره جدید دعوت می شود.
کاهش حد نصاب اعضای هیات مدیره
در صورتی که به علل استعفا – فوت یا ممنوعیت قانونی – هیأت مدیره تعاونی از اکثریت مقرر در اساسنامه برای اداره امور شرکت خارج گردد. مجمع عمومی بر اساس ماده ۲۶ این قانون دعوت خواهد شد. تا نسبت به تکمیل اعضای هیأت مدیره اقدام کند.
انتخاب موقت هیات مدیره توسط مراجع ذی صلاح
در فاصله مدت لازم برای انتخاب و تکمیل اعضای هیأت مدیره شرکت برای اداره امور جاری شرکت با نظر وزارت تعاون و امور روستاها، وزارت کار و امور اجتماعی در مورد شرکت های تعاونی (کارگری برای جانشینی اشخاصی که به یکی از عقل فوق در هیأت مدیره شرکت نمی کنند. از میان اعضای شرکت تعاونی تعداد لازم موقتاً انتخاب خواهد شد.
مسئولیت اعضای هیأت مدیره که بدین نحو موقتاً انتخاب می شوند. عیناً همان مسئولیت هایی است که برای هیات مدیره در این فصل پیش بینی شده است.
مصونیت از اخراج عضو منتخب مجمع توسط هیات مدیره
هیأت مدیره شرکت تعاونی حق اخراج عضوی را که به هر عنوان از جانب مجمع عمومی وظیفه با مأموریتی به وی محول شده است ندارد. و اتخاذ تصمیم در اینگونه موارد با مجمع عمومی عادی شرکت است.
مسئولیت مشترک اعضای هیات مدیره در جبران خسارات
اعضای هیأت مدیره مشترکاً مسئول جبران هر گونه زیانی هستند. که در نتیجه اعمال آنان و یا عدم رعایت این قانون به شرکت وارد شود. به همین دلیل اعضای هیات مدیره شرکت تعاونی نمی توانند انفرادی برای شرکت تصمیم بگیرند.
عزل هیات مدیره شرکت تعاونی
زمان انقضای اعضای هیات مدیره
زمان انتخاب اعضای هیات مدیره در قانون تجارت یا تعاون توسط مجمع عمومی عادی برای مدت 3 سال می باشد. پس از انقضای مدت مأموریت هیأت مدیره در صورتی که انتخاب هیأت مدیره جدید انجام نشده باشد. هیأت مدیره سابق تا انتخاب و قبولی هیأت مدیره جدید کماکان وظایف محوله را انجام داده و مسئولیت اداره امور شرکت را بر عهده خواهند داشت.
مسئولیت عزل دسته جمعی هیئت مدیره
عزل هیئت مدیره شرکت تعاونی، یعنی عزل اعضای آن به طور جمعی، به تصریح قانون از اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است ؛ لذا مجمع عمومی فوق العاده در صورت لزوم به عزل آن اقدام می کند. همان طور که می دانیم، مجمع عمومی فوق العاده اختیار انتخاب هیئت مدیره را ندارد. و این کار در صلاحیت مجمع عمومی عادی است؛
لذا پس از عزل هیئت مدیره تعاونی با تصویب مجمع عمومی فوق العاده ، لازم است برای دعوت و تشکیل مجمع عمومی عادی اقدام شود. تا در آن، هیئت مدیره جدید به جای هیئت مدیره عزل شده انتخاب شوند.
مسئولیت عزل انفرادی اعضای هیات مدیره به عهده کیست؟
درباره عزل یا قبول استعفای فردی اعضای هیئت مدیره شرکت تعاونی ، بیان صریحی در قانون بخش تعاونی و نمونه اساسنامه مشاهده نمی شود؛ ولی این امر را می توان از وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی دانست، بنابراین مجمع عمومی عادی در صورت لزوم می تواند هر یک از اعضای هیئت مدیره را عزل کند. و تصمیم گیری مجمع عمومی عادی در این باره باید با تصویب اکثریت مطلق باشد.
شرایط عزل هیات مدیره تعاونی
اما از نظر یکی از حقوقدانان میان عزل همه یا تعدادی از اعضای هیئت مدیره شرکت تعاونی تفاوتی وجود ندارد. و شرکت اختیار دارد همه یا برخی از اعضای هیئت مدیره را عزل نماید.
تنها مرجع تصمیم گیرنده برای عزل هیئت مدیره تعاونی مجمع عمومی فوق العاده می باشد. و ایجاد تغییر در هیئت مدیره بدون گذراندن مراحل آن دارای وجه قانونی نمی باشد.
پس از عزل هیئت مدیره توسط مجمع عمومی فوق العاده باید از مجمع عمومی عادی برای انتخاب هیئت مدیره جدید دعوت به عمل آید.
نکته 1: در صورت استعفای هریک از اعضای هیئت مدیره شرکت تعاونی هیچ مشکلی در روند فعالیت هیئت مدیره ایجاد نمی شود زیرا عضو علی البدل وی برای حضور در جلسات هیئت مدیره دعوت می شود .
نکته 2: مطابق ماده 35 قانون بخش تعاونی مرجع ذیصلاح برای قبول استعفای جمعی هیئت مدیره، مجمع عمومی فوق العاده می باشد. پس از اینکه استعفای جمعی هیئت مدیره پذیرفته شد. مجمع عمومی عادی باید اعضای هیئت مدیره جدید را انتخاب نمایند.
